یافته های این مطالعه نشان داد که اکثریت نمونه ها (۷/۹۰%) دختر و ۳/۹ درصد از آن ها پسر بودند. میانگین سنی واحدهای مورد پژوهش، ۷۲/۰±۷۴/۲۱ بود. میانگین نمرات هوش هیجانی گروه آزمون و شاهد قبل از مداخله، تفاوت آماری معناداری نداشت. همچنین، آزمون کای اسکوار نشان داد که گروه ها از نظر متغیرهای جنس، محل سکونت، تحصیلات پدر، تحصیلات مادر، میزان علاقه به رشته تحصیلی، سن پدر، سن مادر و وقوع بحران اخیر در خانواده، اختلاف آماری معنی داری نداشتند. سابقه ی شرکت در کلاس های یوگا، حل مسئله، هوش هیجانی و کنترل استرس نیز در هیچ یک از گروه ها وجود نداشت. آزمون آماری تی زوج نشان داد که میانگین نمرات میزان تحمل استرس دانشجویان گروه آزمون، قبل، بلافاصله و ۲ ماه پس از آموزش حل مسئله، اختلاف آماری معناداری داشت (۰۱/۰>P)، در حالی که در گروه شاهد، از این لحاظ، اختلاف آماری معناداری مشاهده نشد. آزمون آماری تی مستقل نیز، در میانگین نمره ی تحمل استرس در مراحل قبل، بلافاصله و ۲ ماه پس از آموزش حل مسئله در دو گروه، اختلاف آماری معناداری را نشان داد (۰۰۱/۰>P). همچنین بررسی و مقایسه ی تغییرات میانگین نمرات میزان تحمل استرس در مراحل قبل، بلافاصله و ۲ ماه پس از مداخله، با بهره گرفتن از آزمون آنالیز واریانس مشاهدات تکراری نشان داد که بین میانگین نمرات تحمل استرس در گروه آزمون و شاهد، اختلاف آماری معناداری وجود دارد (۰۱/۰>P).
نتایج این مطالعه نیز بیانگر آن بود که استفاده از برنامه های آموزش مهارت حل مسئله، در بلوغ شناختی، عاطفی و مهارتی دانشجویان نقش داشته و همچنین باعث افزایش سطح تحمل استرس در دانشجویان پرستاری شده است. در نهایت، این طور بیان شده است که با توجه به حساسیت شغلی پرستاران و اهمیت قدرت تصمیم گیری و توانایی حل مشکلات، می توان امیدوار بود که با تقویت حل مسئله، گام مؤثری در جهت ارتقای شغلی و علمی پرستاران برداشته شده و موقعیت این رشته ی علمی را به جایگاه شایسته تری ارتقاء بخشید و در پایان این مطالعه، به استفاده از این روش در آموزش، پژوهش و خدمات بالینی پرستاران توصیه شده است (۱۰).
فصل سوم
روش اجرای پژوهش :
این فصل از پایان نامه مشتمل بر روش پژوهش و ملاحظات اخلاقی مربوط به آن است. مطالبی که تحت عنوان روش پژوهش ارائه می گردد، شامل نوع پژوهش، جامعه پژوهش، نمونه پژوهش، مشخصات واحدهای مورد پژوهش، محیط پژوهش، ابزار و روش گردآوری اطلاعات، تعیین اعتبار^[۷۹] و اعتماد علمی^[۸۰] ابزار و روش تجزیه و تحلیل آن می باشد.
نوع پژوهش :
پژوهش حاضر، یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی تحلیلی است که در آن مهارت های حل مسئله و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان کارشناسی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گیلان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
جامعه پژوهش :
جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان سال اول تا چهارم کارشناسی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گیلان (دانشکده های پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت و لنگرود) می باشد.
نمونه پژوهش :
در پژوهش حاضر، نمونه پژوهش همان جامعه پژوهش می باشد.
تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری :
در این پژوهش نمونه گیری، به روش سرشماری انجام و کل جامعه مورد مطالعه قرار گرفت. کلیه دانشجویان کارشناسی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی گیلان (۴۵۶ نفر) که واجد معیارهای ورود به پژوهش و مشغول به تحصیل در دانشکده های پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت (۳۱۷ نفر) و لنگرود (۱۳۹نفر) بودند، مورد بررسی قرار گرفتند و مطابق اصل داوطلبانه بودن شرکت در مطالعه، ۴۰۴ نفر در این پژوهش شرکت کردند.
مشخصات واحد های مورد پژوهش :
کلیه واحدهای مورد پژوهش جهت شرکت در این مطالعه باید واجد شرایط زیر میبودند:

1. 1. دانشجویان مشغول به تحصیل در ترم اول تا هشتم کارشناسی پرستاری دانشکده های پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت و لنگرود باشند.

1. 1. دانشجویان مهمان یا انتقالی نباشند.

محیط پژوهش:
محیط این پژوهش شامل دانشکده های پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت و لنگرود می باشد.
ابزار گردآوری اطلاعات :
ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه می باشد. پرسشنامه استفاده شده براساس اهداف مشتمل بر دو قسمت به شرح ذیل بود:
الف) ابزار حل مسئله هپنر و پیترسون (۱۹۸۲): این ابزار به منظور سنجش مهارت حل مسئله در دانشجویان مورد استفاده قرار گرفت و شامل ۳۲ عبارت می باشد. پاسخ این عبارات در مقیاس ۶ حالتی لیکرت تنظیم شده و از ۱ (کاملاَ موافقم) تا ۶ (کاملاَ مخالفم) متغیر است و دارای ۱۵ عبارت (۳۱، ۲۹، ۲۷، ۲۴، ۲۳، ۲۰، ۱۶، ۱۴، ۱۳، ۱۲، ۱۱، ۴، ۳، ۲، ۱) منفی بوده که به طور معکوس نمره دهی می شوند. حداقل نمره مهارت حل مسئله ۳۲ و حداکثر آن ۱۹۲ است و نمره پایین تر از میانگین نشان دهنده توانایی بالاتر در حل مسئله می باشد. در این مطالعه، وضعیت مهارت های حل مسئله را در دو حالت مساوی و کمتر از میانگین نمره مهارت حل مسئله (مطلوب) و بیشتر از میانگین نمره مهارت حل مسئله (نامطلوب) ارزیابی نموده ایم. این ابزار شامل سه مولفه اعتماد به خود در حل مسئله (سوالات: ۵- ۹- ۱۰- ۱۱- ۱۸- ۲۱- ۲۲- ۲۵- ۳۰- ۳۱- ۳۲)، شیوه اجتناب- نزدیکی به مسئله (سوالات:۱- ۲- ۴- ۶- ۷- ۸- ۱۲- ۱۴- ۱۵- ۱۶- ۱۷- ۱۹- ۲۰- ۲۶-۲۷- ۲۸) و کنترل شخصی (سوالات: ۳- ۱۳- ۲۳- ۲۴- ۲۹) می باشد. در مولفه اعتماد به خود در حل مسئله، دامنه نمره دهی از ۱۱ تا ۶۶ متغیر بوده و نمره ی پایین تر از میانگین، نشان دهنده ی اعتماد به نفس بالاتر دانشجو در حل مسائل و مشکلات است. در مولفه شیوه اجتناب- نزدیکی به مسئله، دامنه نمره دهی از ۱۶ تا ۹۶ متغیر بوده و نمره ی پایین تر از میانگین، بیانگر تمایل بیشتر فرد برای مقابله با مسائل به جای اجتناب از آن ها است و در مولفه کنترل شخصی، دامنه نمره دهی از ۵ تا ۳۰ متغیر بوده و نمره ی پایین تر از میانگین، نشان دهنده ی توانایی بالاتر در کنترل شخصی است.

ب) عوامل مرتبط با مهارت های حل مسئله در دانشجویان که خود شامل سه بخش است:
بخش اول، پرسشنامه عوامل فردی- اجتماعی شامل سوالاتی در زمینه سن، جنس، وضعیت تاهل، تعداد خواهر و برادر، محل تولد، محل سکونت، وضعیت سکونت، سطح تحصیلات والدین و وضعیت اشتغال آن ها، درآمد ماهیانه، ورزش کردن، سابقه ی مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر، سابقه ی کار در بالین، میزان رضایت از ارتباط با دوستان و همسالان، موفقیت در حل مسائل و مشکلات، کمک خواستن از افراد هنگام برخورد با مشکل و ارزیابی نوع رفتار والدین از دیدگاه فرد می باشد. بخش دوم، پرسشنامه عوامل آموزشی که پژوهشگر ساخته بوده و شامل سوالاتی در مورد دانشکده محل تحصیل، سال تحصیلی، میانگین معدل کل، عدم قبولی در واحد درسی، سابقه ی مشروط شدن در دانشگاه، سابقه ی شرکت در کلاس های مهارت های زندگی، رضایت از رشته ی تحصیلی، میزان موفقیت در مهارت های حرفه ای و بالینی، و میزان موفقیت درک شده ی دانشجو در امر تحصیل می باشد. بخش سوم، پرسشنامه انگیزش تحصیلی والرند (۱۹۹۲) که بر مبنای نظریه خودتعیین کنندگی دسی و ریان طراحی شده، می باشد. این ابزار شامل ۲۸ پرسش می باشد و سه بعد انگیزش درونی (سوالات: ۲، ۴، ۶، ۹، ۱۱، ۱۳، ۱۶، ۱۸، ۲۰، ۲۳، ۲۵، ۲۷)، انگیزش بیرونی (سوالات: ۱، ۳، ۷، ۸، ۱۰، ۱۴، ۱۵، ۱۷، ۲۱، ۲۲، ۲۴، ۲۸) و بی انگیزشی (سوالات: ۵، ۱۲، ۱۹، ۲۶) را می سنجد. پاسخ این عبارات در مقیاس ۵ حالتی لیکرت تنظیم شده و از ۱ (کاملاَ مخالفم) تا ۵ (کاملاَ موافقم) متغیر است و نمره ی بالاتر در هر بعد، بیانگر کاربرد بیشتر آن بعد در فرد است.
تعیین اعتبار علمی یا روایی ابزار :
جهت تعیین اعتبار علمی پرسشنامه ها از شاخص روایی محتوی (CVI)^[81] و ضریب روایی محتوی (CVR)^[82] استفاده شد. به این منظور، ابتدا فرم اصلی پرسشنامه های مهارت های حل مسئله و انگیزش تحصیلی ترجمه و باز ترجمه گردید، سپس فرم ترجمه شده، در اختیار ۱۳ نفر از اعضای هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت قرار داده شد و پس از جمع آوری نظرات، ضریب روایی محتوی برای کلیه ی عبارات هر دو پرسشنامه مهارت های حل مسئله و انگیزش تحصیلی، برابر با ۱ محاسبه شد. همچنین شاخص روایی محتوی برای عبارات پرسشنامه مهارت های حل مسئله بین ۷/۰ تا ۱ و برای پرسشنامه انگیزش تحصیلی بین ۸/۰ تا ۱ بود. با کمک اساتید راهنما و مشاور، پیشنهادات بررسی شده و با اعمال نظرات اصلاحی، پرسشنامه نهایی تنظیم گردید.
تعیین اعتماد علمی یا پایایی ابزار :
در این پژوهش جهت تعیین پایایی پرسشنامه ها، از ضریب آلفاکرونباخ به منظور بررسی تجانس درونی و بازآزمایی با فاصله ده روز جهت تعیین ثبات ابزار استفاده گردید. به این منظور، در یک مطالعه مقدماتی^[۸۳] تعداد ۲۰ پرسشنامه در اختیار ۲۰ نفر از دانشجویان کارشناسی پرستاری قرار داده شد تا نسبت به تکمیل آن اقدام کنند و جهت آزمون مجدد، پس از ده روز مجدداَ همان ابزارها در اختیار همان ۲۰ دانشجو قرار گرفت. سپس تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار spss نسخه ۱۹ انجام شد.
استفاده از روش آلفاکرونباخ، تجانس درونی ابزارها را مناسب و به شرح ذیل نشان داد:
الف) پرسشنامه مهارت های حل مسئله: مهارت حل مسئله کل ۸۰/۰ α=، بعد شیوه اجتناب- نزدیکی به مسئله: ۸۱/۰ α=، بعد اعتماد به خود در حل مسئله: ۷۱/۰ α=، بعد کنترل شخصی: ۷۸/۰ α=.
ب) پرسشنامه انگیزش تحصیلی: انگیزش درونی: ۸۲/۰ α=، انگیزش بیرونی: ۸۹/۰ α=، بی انگیزشی: ۸۵/۰ α=.
استفاده از ضریب همبستگی درونی^[۸۴]، پایایی ابزارها را مناسب و به شرح ذیل نشان داد:
الف) پرسشنامه مهارت های حل مسئله: مهارت حل مسئله کل: ۹۷/۰ R= ، بعد اجتناب- نزدیکی ۹۶/۰ R= ، بعد اعتماد به خود در حل مسئله ۹۲/۰ R= ، بعد کنترل شخصی در حل مسئله ۸۲/۰ R= .
ب) پرسشنامه انگیزش تحصیلی: بعد انگیزش درونی: ۸۱/۰=R ، بعد انگیزش بیرونی: ۸۵/۰=R ، بعد بی انگیزشی: ۸۳/۰=R .
نتایج فوق در مجموع نشان دهنده این است که هر دو ابزار از پایایی مناسبی برخوردارند.
روش گردآوری اطلاعات :
این پژوهش پس از تشکیل شورای پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گیلان در تاریخ ۱۸/۰۴/۱۳۹۲ به شماره ۹۰۲۱۲۹ در دفتر معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گیلان به ثبت رسید. سپس با شروع ترم جدید تحصیلی در پاییز همان سال اقدام به نمونه گیری گردید. نمونه گیری در آذر ماه، به مدت سه هفته و جمع آوری اطلاعات به شیوه خود گزارش دهی انجام گردید. ابتدا با ارائه معرفینامه معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گیلان به معاونت پژوهشی و اداره آموزش هر یک از دانشکده های شهید بهشتی رشت و لنگرود، لیست اسامی کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل و واجد شرایط ورود به مطالعه از دانشکده های مذکور گرفته شد (۴۵۶ نفر). پژوهشگر پس از مراجعه به کلاس های درس و محیط های کارآموزی بالینی، خود را به واحدهای مورد پژوهش معرفی کرده و با توضیح هدف تحقیق و با ذکر محرمانه ماندن اطلاعات از واحدهای مورد پژوهش درخواست شد تا به صورت داوطلبانه نسبت به تکمیل فرم رضایتنامه کتبی شرکت در پژوهش اقدام کنند. در نهایت ۴۰۴ نفر از دانشجویان واجد شرایط، علاقمند به شرکت در پژوهش بودند که از آنان خواسته شد طی مدت زمان بیست دقیقه نسبت به تکمیل پرسشنامه های تحقیق اقدام نمایند.
روش تجزیه و تحلیل داده ها :
روش تجزیه و تحلیل داده ها با توجه به عنوان پژوهش (بررسی مهارت های حل مسئله و عوامل مرتبط با آن) و نوع متغیرهای آن در نظر گرفته شدند.
یافته های این پژوهش بر حسب نوع متغیرها کمی و کیفی می باشند. بدین ترتیب که سن و معدل بصورت متغیر “کمی- پیوسته"، ترم تحصیلی و تعداد خواهر و برادر بصورت متغیر “کمی- گسسته"، جنس، تاهل، دانشکده، محل و وضعیت سکونت، محل تولد، شغل پدر و مادر، ورزش کردن، سابقه مصرف سیگار، مواد مخدر و الکل، سابقه انجام کار دانشجویی، سابقه شرکت در کلاس های مهارت زندگی، درخواست کمک هنگام برخورد با مشکل، نوع رفتار والدین، سابقه عدم کسب نمره قبولی در واحد درسی و مشروط شدن بصورت متغیر “کیفی- اسمی"، و تحصیلات پدر و مادر، درآمد خانواده، رضایت از ارتباط با دوستان و همسالان، رضایت از رشته تحصیلی، میزان موفقیت در حل مسائل و مشکلات، میزان موفقیت در امر تحصیل و میزان موفقیت در مهارت های حرفه ای و بالینی بصورت “کیفی- رتبه ای” در نظر گرفته شدند.
جهت تجزیه و تحلیل، داده های جمع آوری شده کد گذاری و وارد نرم افزار آماری spss نسخه ۲۱ گردید. به منظور دسته بندی داده ها از آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و جداول توزیع فراوانی استفاده شد. سپس به منظور بررسی نرمال بودن توزیع نمرات مهارت های حل مسئله و انگیزش تحصیلی دانشجویان به تفکیک ابعاد، از آزمون کولموگروف اسمیرنوف^[۸۵] استفاده شد و نتایج این آزمون نشان داد که متغیرهای مورد مطالعه، از توزیع نرمال پیروی نمی کنند (۰۵/۰>P). جهت بررسی ارتباط عوامل فردی- اجتماعی با متغیرهای مهارت حل مسئله و انگیزش تحصیلی با توجه به نرمال نبودن توزیع داده ها از آزمون های آماری کای اسکوار، من ویتنی، کروسکال والیس^[۸۶]، فرید من^[۸۷] و ضریب همبستگی اسپیرمن^[۸۸] استفاده گردید. سطح معناداری ۰۵/۰>p در نظر گرفته شد.
جهت بررسی ارتباط چندگانه ی عوامل فردی- اجتماعی و آموزشی مرتبط با مهارت حل مسئله، از مدل رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده گردید، بدین صورت که همه ی متغیرهایی که در بررسی تک متغیره معنادار یا نزدیک به معناداری بودند به روش Back ward step wise (LR) وارد مدل گردیدند. (شرط ورود به مدل با ۱/۰>P، ۰۵/۰ : Entry، ۱/۰ : Removal). در این مدل، متغیر پاسخ، مهارت حل مسئله (۰ = نمره ی بیشتر از میانگین، ۱ = نمره ی مساوی و پایین تر از میانگین) می باشد.
در بررسی ارتباط چندگانه ی ابعاد انگیزش تحصیلی با مهارت حل مسئله نیز، از مدل رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده گردید. در این مدل، متغیر پاسخ، مهارت حل مسئله (۰ = نمره مهارت حل مسئله بالاتر از میانگین، ۱ = نمره مهارت حل مسئله مساوی و پایین تر از میانگین) می باشد. نتایج مدل نهایی رگرسیون لجستیک به روش Back ward step wise (LR) در جداول مربوطه خلاصه شده است: (۲۰۲/۰=P، Hosmer and Lemeshow test که نشان دهنده شاخص کارایی مدل می باشد)
ملاحظات اخلاقی :
در این پژوهش، پژوهشگر با رعایت نکات اخلاقی زیر مطالعه خود را انجام داده است:
۱- کسب اجازه از شورای پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی گیلان

۷۴/۱

۹۵/۱-

DLY

۹۷/۲-

۹۵/۱-

I(1)

LR

۹۴/۰

۹۵/۱-

DLR

۰۷/۵-

۹۵/۱-

I(1)

LE

۲/۰-

۹۵/۲-

DLE

۳۸/۵-

۹۵/۲-

I(1)

۳-۲-۳- برآورد الگوهای تقاضای پول
الگو را می‎توان به روش OLS برآورد نمود. اما از آنجائیکه حجم نمونه کوچک است، استفاده از روش OLS به دلیل درنظر نگرفتن واکنش های پویای کوتاه‎مدت موجود بین متغیرها، برآورد بدون تورشی ارائه نخواهد کرد. الگوی پیشنهادی که می‎تواند این مشکل را مرتفع سازد، الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده ARDL می‎باشد.
با اتکا به تصریح مدلی که در قبل انجام شد، به برآورد توابع بلندمدت و کوتاه‎مدت تقاضای پول پرداخته می‎شود. روابط الگو در این بخش شامل سه معادلۀ الگوی پویایی‏های کوتاه‎مدت، رابطه تعادلی بلندمدت و الگوی تصحیح خطای معادلات (ECM) می‎باشد. باتوجه به حجم نسبتاً کم نمونه، ضابطه شوارتز بیزین را برای تعیین وقفه بهینه متغیرهای هر مدل ملاک عمل قرار می دهیم.

با برآورد الگوی پویای کوتاه‎مدت معادلات، فرضیه صفر وجود ریشه واحد و یا عدم همجمعی بین متغیرهای الگو آزمون می‎شود. کمیت آماره آزمون با مقادیر بحرانی ارائه شده توسط بنرجی، دولادو و مستر مقایسه می‏گردد.
در نتیجه اثبات وجود رابطه تعادلی بلندمدت، این رابطه برای الگوها برآورد شده و ضرایب آن مورد بررسی قرار گرفته و تفسیر می‎گردند. پس از آن الگوی تصحیح خطای معادلات (ECM) برآورد گردیده که نوسانات کوتاه‎مدت متغیرها را به مقادیر تعادلی بلندمدت تقاضای پول ارتباط می‎دهد.
۳-۲-۳-۱- برآوردهای مربوط به الگوی تقاضای نقدینگی (M2)
الف) الگوی پویای کوتاه‎مدت تقاضای نقدینگی با احتساب نرخ ارز موزون
مشاهده گردید، با بهره گرفتن از داده‎های سالانه و بر اساس معیار شوارتز- بیزین تنها یک وقفه برای حجم نقدینگی و وقفه صفر برای سایر متغیرهای الگوی تقاضای پول ایران انتخاب شده است. حال باید باتوجه به پویایی‎های کوتاه‎مدت همانطورکه در قبل بیان گردید، وجود رابطه بلندمدت مورد آزمون قرار گیرد.
در این آزمون چنانچه مجموع ضرایب متغیرهای با وقفه متغیر وابسته کوچکتر از یک باشد، نتیجه می‏گردد رابطه تعادلی بلندمدت بین متغیرهای الگوی تقاضای پول وجود دارد. لذا کوچکتر از یک بودن ضریب با وقفه متغیر وابسته ( مورد آزمون قرار می‌گیرد. بنابراین برای آزمون همگرایی لازم است آزمون فرضیه‎های زیر انجام شود:
H₀ :
H₁ :
مقدار آماره مورد نیاز برای انجام آزمون فوق به صورت زیر محاسبه می‏گردد:
SEΦ_i: انحراف معیار متغیر iام می‎باشد. بعد از محاسبه کمیت آماره آزمون باید آن را با مقادیر بحرانی ارائه شده توسط بنرجی، دولادو و مستر مقایسه نمود. چنانچه مقدار آماره به دست آمده بزرگتر از مقدار بحرانی باشد فرضیه H₀، یعنی عدم وجود همگرایی رد شده و وجود رابطه تعادلی بلندمدت میان متغیرهای الگو تأیید می‏گردد. نتایج برآورد الگوی کوتاه مدت تقاضای نقدینگی در جدول (۳-۲) نشان داده شده است.
جدول ۳-۲- نتایج برآورد الگوی کوتاه مدت ARDL(1,0,0,0) تقاضای نقدینگی با درنظرگرفتن نرخ ارز موزون

نام متغیر

ضریب

انحراف معیار

این تحقیق ازنظر هدف یک تحقیق کاربردی است و از نوع تحقیقات توصیفی –پیمایشی است. داده‌های مقطعی این تحقیق به‌وسیله پرسشنامه در سال ۱۳۹۲در سطح استان تهران در فروشگاه‌های زنجیره‌ای شهروند جمع‌ آوری شده است.
برای نمونه آماری از روش نمونه‌گیری تصادفی‌سیستماتیک استفاده شده است. تعداد نمونه محاسبه‌شده ۳۸۴ نفر، تعداد پرسشنامه توزیع شده ۴۰۰ عدد و تعداد پرسشنامه قابل استفاده ۳۸۴ عدد است. سپس با بهره گرفتن از داده‌های جمع‌ آوری شده ویژگی‌های جمعیت‌شناختی از طریق آمار توصیفی و فرضیات تحقیق از طریق آمار استنباطی مورد بررسی قرارگرفته است که در زیر به‌طور مختصر اشاره می‌گردد:

۵-۳- توصیف یافته‌ها
۵-۳-۱- بررسی متغیرهای جمعیت شناختی
جنس: از میان ۳۸۴ نفر ، تعداد ۱۹۸ نفر (معادل ۵۱.۵ درصد) زن و ۱۸۶ نفر (معادل ۴۸.۵ درصد) مرد بوده‌اند.
تحصیلات: بیشترین فراوانی در قسمت تحصیلات متعلق به افراد لیسانس با فراوانی ۱۷۱ معادل ۴۵ درصد است. پس از ان به ترتیب افراد دارای مدرک فوق لیسانس با تعداد ۱۱۳ عدد معادل ۲۹ درصد, فوق دیپلم ۴۸ عدد معادل ۳ درصد, دیپلم و زیر دیپلم ۳۵ عدد معادل ۹ درصد و در نهایت دکتری ۱۷ عدد معادل ۴ درصد قرار دارند.
سن: بیشترین فراوانی سنی متعلق به پاسخ‌دهندگان زیر ۲۶ سال با ۳۴ درصد است. پس از آن پاسخ‌دهندگان بین ۲۶ تا ۳۰ سال با ۲۹ درصد, پاسخ‌دهندگان۴۱ سال به بالا با ۱۸ درصد, پاسخ‌دهندگان ۳۶ تا ۴۰ سال با ۱۳ درصد قرار دارند.کمترین فراوانی مربوط به افراد ۳۱ تا ۳۵ سال با ۶ درصد است.
وضعیت تأهل: از میان ۳۸۴ نفر ، تعداد ۱۴۱ نفر (معادل ۳۷ درصد) مجرد و ۲۴۳ نفر (معادل ۶۳ درصد) متاهل می‌باشند.
۵-۴- خلاصه نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌های تحقیق
در این بخش نتایج حاصل از تحقیق با توجه به داده‌های جمع‌ آوری شده و آزمونهای آماری ارائه می‌گردد.با توجه به فرضیات مطرح‌شده در تحقیق حاضر، به بررسی نتایج آن‌ها می‌پردازیم و خلاصه ای از نتیجه آن را به شرح جدول زیر ارائه می نماییم:
جدول ۵-۱- خلاصه نتایج آزمون فرضیه‌ها

جمع‌بندی و پیشنهادها
۵-۱- مقدمه
در این تحقیق استفاده از روش اکسایش الکتروشیمیایی در تصفیه یک پساب سنتزی حاوی فنل مورد بررسی قرار گرفت. این نتیجه حاصل شد که این روش می ­تواند به طرز موفقیت­آمیزی در تصفیه پساب­های فنلی مورد استفاده قرار گیرد. در آزمایش­های انجام گرفته، تاثیر چهار پارامتر pH ، غلظت الکترولیت پشتیبان، دانسیته جریان و فاصله بین الکترودها در تصفیه پساب توسط روش اکسایش الکتروشیمیایی بررسی شد. طراحی آزمایشات با بهره گرفتن از روش طراحی آزمایش تاگوچی و با آرایه متعامد L₉ صورت گرفت. با تعیین مقادیر S/N ، شرایط بهینه برای حصول بیشترین بازده زدایش فنل بدست آمد که این شرایط شامل pH برابر ۱۲، غلظت الکترولیت پشتیبان ۶/۰ مولار، دانسیته جریان برابر ۱۷۸/۰ آمپر بر سانتیمتر مربع و فاصله بین الکترودها برابر ۱۰ میلی­متر بود. در این شرایط مقدار بیشینه زدایش فنل برابر ۹/۹۹% حاصل شد.

۵-۲- دستاورد­ها
یکی از دستاوردهای این پژوهش بررسی پارامترهای موثر در زدایش فنل توسط فرایند اکسایش الکترو­شیمیایی و تعیین سهم هر پارامتر بود. به طوریکه با تحلیلANOVA سهم هر پارامتر در زدایش فنل بدست آمد که در میان پارامترهای مورد آزمایش، دانسیته جریان با ۶۱/۵۶% بیشترین تاثیر، pH با ۲۹/۲۹%، فاصله بین الکترودها با ۳۰/۷% و غلظت الکترولیت پشتیبان با سهم ۵۵/۶% در مراتب بعدی قرار گرفتند.
۵-۳- نوآوری
در این تحقیق از سیستم الکتروشیمیایی شامل الکترود آند پلاتین خالص با سطحی محدود و کاتد استیل ۳۰۴ برای انجام آزمایشات استفاده گردید. در این راستا، تاثیر فاکتورهایی نظیر فاصله بین الکترودها و نوع الکترولیت پشتیبان بر میزان بازده زدایش فرایند اکسایش الکتروشیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین در این پژوهش، برای نخستین بار از روش تاگوچی به منظور طراحی آزمایش و بهینه­سازی شرایط عملیاتی برای دستیابی به بیشینه کارایی روش اکسایش الکتروشیمیایی استفاده شده است.
۵-۴- پیشنهادها
مهم­ترین دستاورد این پروژه رسیدن به این نکته بود که آند پلاتین به خاطر داشتن ویژگی­هایی مانند پایداری بالا، پتانسیل رهایش بالا نسبت به بسیاری از الکترودهای متداول ، فعالیت بالا و بازده عملکرد بالا می ­تواند به عنوان الکترودی موثر در فرایند زدایش فنل به روش اکسایش الکترو­شیمیایی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین پیشنهاد می­ شود که این الکترود، در مقیاس صنعتی برای تصفیه پساب­های فنلی مورد بهره ­برداری قرار گیرد.
توصیه می­ شود به منظور بررسی میزان بازدهی روش اکسایش الکترو­شیمیایی چندین پساب صنعتی با سیستم الکتروشیمیایی این مطالعه (آند: پلاتین و کاتد: استیل۳۰۴) مورد تصفیه قرار گیرد.

که در آن و جفت پیکسل های موجود در تصویر را به ترتیب در مکانهای و را نشان می دهد و و بیانگر مقادیر سطوح خاکستری می­باشند.
با بهره گرفتن از تخمین تابع احتمال بالا، همچنین می توان به رابطه احتمال همزمان وقوع دو پیکسل را به شکل دیگری در رابطه (۲-۴)نشان داد.
(۲-۴)
که در آن، تعداد نقاط پنجره همسایگی است و هم نمایانگر تعداد جفت پیکسل­هایی است که پیکسل اول دارای سطح خاکستری و پیکسل دوم دارای سطح خاکستری می باشند. از آنجاییکه محاسبات مربوط به شاخصهای بافتی مرتبه دوم با بهره گرفتن از تعاریف کلی بالا دارای محاسبات طولانی و پیچیده ای است، لذا از روشی مشابه به نام روش ماتریس هم اتفاق سطوح خاکستری^[۱۵] استفاده می شود. این روش برای نخستین باردر سال ۱۹۷۳توسط Haralick به منظور استخراج ویژگی های بافتی تصویر پیشنهاد شد[۱۶]. توابع GLCM بافت یک تصویر را بوسیله محاسبه چگونگی حادث شدن زوج پیکسل های دارای درجات خاکستری خاص در یک رابطه مکانی خاص نمایش می دهند. در روش ارئه شده توسط هارالیک، ابتدا ماتریس هم اتفاق برای نواحی مختلف تصویر تولید شده و سپس ویژگی های آماری از این ماتریس استخراج می شوند. به دلیل قابلیت زیاد این ماتریس در نمایش وابستگی های مکانی درجات خاکستری در تصویر، از این ماتریس بطور گسترده در آنالیز بافت استفاده می شود. ماتریس هم اتفاق یک ماتریس مربعی است که تعداد درجات خاکستری منحصر بفرد در تصویر بیانگر تعداد سطر و ستون های آن می باشند. ماتریس هم اتفاق در نمایش ویژگی های مربوط به توزیع مکانی درجات خاکستری یک تصویر بسیار توانا است. اگر P ماتریس هم اتفاق بوده و N تعداد درجات خاکستری تصویر باشد، ابعاد ماتریس هم اتفاق N*N خواهد بود. هر درایه این ماتریسP(i,j) بیانگر تعداد زوج پیکسل هایی است که در سطح تصویر دارای درجات خاکستری i و j بوده و در راستای θ از یکدیگر به اندازه D پیکسل فاصله دارند. از آنجایی که خود هارالیک در محاسبات خود این ماتریس را متقارن در نظر گرفته بود، در نظر گرفتن ۴ جهت از ۸ جهت موجود برای شناسایی روابط پیکسل ها بلامانع است. شکل ۲-۶ برای درک بهتر موضوع در زیر آمده است.

شکل ‏۲‑۶ چهار جهت اصلی در بررسی روابط موجود میان پیکسل ها با درجات خاکستری[۲۳]
همانطور که در شکل ۲-۶ نشان داده شده است، زوایای صفر،۴۵، ۹۰، ۱۳۵ درجه با بهره گرفتن از بردارهایی موسوم به بردارهای افست^[۱۶] تعریف می شوند. جدول ۲-۱رابطه بین بردار افست و ۴ جهت اصلی را نمایش می دهد.
جدول ‏۲‑۱ رابطه بین بردار آفست و ۴ جهت اصلی
در شکل ۲-۷ نحوه تشکیل ماتریس هم اتفاق نمایش داده شده است[۲۳] .
شکل ‏۲‑۷ نحوه تشکیل ماتریس هم اتفاق[۲۳]
همانطور که اشاره شد، ماتریس وقوع توام سطوح خاکستری یا GLCM^[17]برای استخراج ویژگی­های بافت در هیستوگرام مرتبه دوم بکار می­رود. ویژگی­های آماری بافت که با بهره گرفتن از GLCM قابل استخراج می­باشند بسیار متنوع و گسترده هستند. در این میان ویژگی­هایی که با یکدیگر همبستگی کمتری داشته و در گزارشات مربوط به استخراج بافت تصاویر سنجش از دور مقبولیت بیشتری دارند معرفی می­شوند:
کنتراست^[۱۸]:
معیاری برای اندازه گیری میزان تفاوت های محلی درجات خاکستری است. رابطه ۲-۵ مربوط به کنتراست است. کنتراست در صورت مشابه بودن درجات خاکستری در یک تصویر کوچک خواهد بود.
در رابطه فوقM بعد پنجره متحرک را مشخص می سازد و مقدار i=j نشانگر عناصر روی قطر اصلی است که مقدار کنتراست در آن صفر است. احتمال وقوع همزمان زوج پیکسل های i و j می باشند. با تشکیل ماتریس GLCM اگر توزیع عناصر اطراف قطر اصلی بیشتر باشند نشان دهنده شباهت میزان روشنایی پیکسل های مجاور خواهد بود و برعکس اگر عناصر از قطر اصلی ماتریس فاصله بگیرند پیکسل های مجاور اختلاف زیادی در درجه روشنایی دارند. کنتراست بالا نشان دهنده غیر یکنواخت بودن بافت تصویر است.
عدم شباهت ^[۱۹]: این ویژگی متناسب با افزایش فاصله از قطر اصلی به درایه ها ی ماتریس هم اتفاق وزن می دهد. رابطه این ویژگی در(۲-۶) آمده است.
که در آن به ترتیب نشان دهنده سطر و ستون GLCM درجه روشنایی هستند و احتمال وقوع همزمان زوج پیکسل های i و j می باشند. مقدار زیاد این شاخص نشان دهنده عدم یکنواختی بافت بوده و هر چه مقدار آن کمتر باشد بافت یکنواخت تر خواهد بود.
انتروپی :میزان تصادفی بودن توزیع درجات خاکستری پیکسل های تصویر را طبق رابطه ۲-۷ نشان می دهد. هر چه انتروپی بیشتر باشد، توزیع درجات خاکستری تصادفی تر و بافت تصویر ناهمگن تر می باشد.
بیشترین احتمال: در این ویژگی مطابق رابطه (۲-۸) بیشترین مقدار از دریه های ماتریس هم اتفاق به عنوان مقدار پیکسل مرکزی پنجره مذکور انتخاب می شود. مقدار زیاد بیشترین احتمال زمانی رخ می دهدکه یک ترکیب از زوج پیسکل ها در یک پنجره بر سایر زوج پیکسل ها غالب شوند.
(۲-۸)
گشتاور مرتبه دوم زاویه^[۲۰] : این ویژگی که با رابطه (۲-۹) تعریف می شود معیاری است از وجود جفت پیکسل های تکراری در تصویر به گونه ای که هر چه میزان این جفت پیکسل ها در تصویر بیشتر باشند گشتاور به سمت حداکثر مقدار خود یعنی یک متمایل میشود .به عبارت دیگر مقدار گشتاور یک به معنای تکنواختی کامل تصویر و مقدار صفر این معیار نشان دهنده عدم یکنواختی تصویر است. (۸-۲)
واریانس^[۲۱]: این معیار نشان دهنده نزدیک بودن مقدار عددی درجات روشنایی داخل پنچره متحرک به مقدار میانگین آن پنجره است. به عبارت دیگر می توان گفت هر چه بافت یکنواخت تر باشد میزان واریانس آن پایین تر خواهد بود. واریانس می تواند در جهت سطری وستونی مطابق رابطه (۲-۱۰) محاسبه شود.
همبستگی^[۲۲]: این معیار که با رابطه (۲-۱۱)تعریف می شود، نشان دهنده همبستگی بین دو بین دومتغیر i و j است. مقدار همبستگی می تواند بین ۱- و ۱+ متغیر باشد که به ترتیب نشان دهنده همبستگی قوی معکوس و همبستگی قوی مستقیم می باشد. با نزدیک شدن میزان همبستگی به صفر میزان همبستگی نیز ضعیفتر می شود.
تجانس^[۲۳]: یکنواختی محلی یک جفت پیکسل را اندازه گیری می کند. در این ویژگی نیز مانند سایر ویژگی های فوق به عناصر ماتریس هم اتفاق وزن دهی می شود. برای تصاویری که دارای بخش های همگن بزرگی اند این معیار بزرگتر خواهد بود. با افزایش فاصله از قطر اصلی ، وزن کمتر و مقدار هموژنیتی نیز کاهش می یابد.به عبارت دیگر مقدار بالای تجانس در تصویر نشان دهنده نرمی آن و تجانس در بافت تصویر است. رابطه مربوط به این معیار در(۲-۱۲) آورده شده است.
روش کار برای استخراج ویژگی های بافتی تصاویر با بهره گرفتن از ماتریس هم اتفاق بدین ترتیب است که پنجره ای متحرک با ابعاد فرد بر روی تصویر تعریف می شود و با حرکت این پنجره بر روی تصویر، برای هر پنجره ماتریس هم اتفاقی استخراج می شود. سپس با بهره گرفتن از روابط موجود برای ویژگی های آماری مرتبه دوم هارالیک، مقدار هر کدام از ویژگی ها از روی درایه های ماتریس هم اتفاق مربوطه محاسبه شده و در داخل پیکسل مرکزی آن پنجره قرار داده می شود و بدین طریق تصویری موسوم به تصویر بافتی تولید می شود. در شکل ۲-۷ نحوه تولید تصویر بافتی با یک مثال آورده شده است. در این شکل پنجره متحرکی با ابعاد ۳*۳ ابتدا بر روی سطر اول قرار گرفته و حرکت میکند. در هر موقعیتی که پنجره متحرک قرار میگیرد مقدار ویژگی بافتی مربوطه محاسبه شده و مقدار عددی آن در داخل پیکسل مرکزی پنجره قرار میگیرد. پنجره سطرهای دوم تا آخر را می پیماید و تصویر بافتی حاصل می شود.

شکل ‏۲‑ ۸ نحوه تولید تصاویر بافتی با حرکت پنجره متحرک با ابعد ۳*۳
مروری بر یافتن ویژگی های بافتی بهینه
از آنجایی که از میان شاخص های بافتی استخراج شده در مرحله قبل تعدادی علاوه بر افزایش حجم محاسبات، باعث کاهش دقت طبقه بندی سقف ساختمان ها می شوند لذا در این مرحله لازم است که شاخص های بافتی اضافی و تکراری بوسله الگوریتمی خذف شوند. برای این منظور از الگوریتم بهیته سازی ژنتیک استفاده می گردد. در نتیجه پس از استخراج ویژگی های بافتی تصویر و با توجه به اینکه هر کدام از ویژگی های بافتی اثر خاص خود را در نتایج طبقه بندی دارند، انتخاب ویژگی های بافتی بهینه باید بگونه ای انجام شود که دقت طبقه بندی با بهره گرفتن از ویژگی های استخراجی افزایش یابد [۲۴].
الگوریتم ژنتیک (Genetic Algorithm)
الگوریتم ژنتیک (Genetic Algorithm) تکنیک جستجویی در علم رایانه برای یافتن راه‌حل تقریبی برای بهینه‌سازی و مسائل جستجو است. الگوریتم ژنتیک نوع خاصی از الگوریتم های تکامل^[۲۴] است که از تکنیک های زیست‌شناسی مانند وراثت و جهش استفاده می‌کند.
در واقع الگوریتم‌های ژنتیک از اصول انتخاب طبیعی داروین برای یافتن فرمول بهینه جهت پیش‌بینی یا تطبیق الگو استفاده می‌کنند. الگوریتم‌های ژنتیک اغلب گزینه خوبی برای تکنیک‌های پیش‌بینی بر مبنای رگرسیون هستند. مختصراً گفته می‌شود که الگوریتم ژنتیک یا(GA) یک تکنیک برنامه‌نویسی است که از تکامل ژنتیکی به عنوان یک الگوی حل مسئله استفاده می‌کند. مسئله‌ای که باید حل شود ورودی است و راه‌حلها طبق یک الگو کد گذاری می‌شوند که تابع شایستگی^[۲۵] نام دارد هر راه حل کاندید را ارزیابی می‌کند که اکثر آنها به صورت تصادفی انتخاب می‌شوند.
در در نخستین مرحله الگوریتم ژنتیک، جمعیتی از کروموزوم ها به تعداد معین و بطور تصادفی تولید می شوند. هر کروموزوم بیانگر یک جواب از فضای جستجو است. مجموعه این کروموزوم ها جمعیت نام دارند. به هر کروموزوم شایستگی بر اساس مقدار تعیین شده توسط تابع هدف تعلق می گیرد. افراد با شایستگی بالاتر، احتمال بیشتری برای انتخاب شدن برای تولید مثل دارند. سپس عملگرهای امیزش و جهش بر روی کروموزوم های انتخابی با احتمال تعریف شده برای این عملگرها اعمال می شود. زمانی الگوریتم ژنتیک به کار خود پایان می دهد که بیشترین تعداد نسل ها تولید شده باشند و یا جمعیت تولید شده دارای یک سطح شایستگی مورد قبول باشند[۲۵,۲۶,۲۷].
ارائه یک تعریف ژنتیکی از تمام مراحل و نیز یک تابع شایستگی جهت ارزیابی دو بخش مهم از یک الگوریتم ژنتیک هستند. یک نمایش استاندارد از راه حل های کاندید، آرایه ای از بیت ها است. با تعریف نمایش ژنتیکی و نیز تابع شایستگی، الگوریتم ژنتیک ابتدا یک جمعیت اولیه تولید می کند و طی یک فرایند تکراری و با بهره گرفتن از پارامترهای جهش و همچنین وارونه سازی و انتخاب، از میان جمعیت های تولید شده، نسل بهینه را تولید می کند. مراحل کار الگوریتم ژنتیک جهت بهینه سازی در ادامه می آید.
شروع: مجموعه‏ای از کروموزوم‏ها یک جمعیت را تشکیل می‏دهند. با تاثیر عملگرهای ژنتیکی بر روی هر جمعیت, جمعیت جدیدی با همان تعداد کروموزوم تشکیل می‏شود.
انتخاب: این عملگر از بین کروموزوم‏های موجود در یک جمعیت, تعدادی کروموزوم را برای تولید مثل انتخاب می‏کند. کروموزوم‏های دارای شایستگی بالاتر شانس بیشتری دارند تا برای تولید مثل انتخاب شوند. به عنوان مثال در مسئله ی انتخاب شاخص های بافتی بهینه، تابع شایستگی می تواند دقت کلی^[۲۶] و یا ضریب کاپای^[۲۷] بدست آمده از طبقه بندی یک تصویر نمونه با بهره گرفتن از ویژگی های بافتی موجود باشد. روش های متداول برای انتخاب عبارتند از:
الف-  روش چرخ گردان: در این روش که به ان روش رولت هم گفته می شود، مجموع مقادیر شایستگی اجزاء در جمعیت حساب شده و هر یک از اعضاء با توجه به مقدار شایستگی خود ،سهمی را به خود اختصاص می دهند. برای انتخاب یک والد،عددی تصادفی بین صفر و مجموع محاسبه شده انتخاب می شود و این عدد با هر قسمت از چرخ رولت که برخورد داشت،جزء متناظر ان بعنوان والد انتخاب می شود.
ب- روش تورنمنت: در این روش برای انتخاب جمعیت، ابتدا یک زیر مجموعه از جمعیت نسل قبل انتخاب شده و با توجه به امتیاز اعضای ان، چرخ گردان مناسب برای این زیر مجموعه ساخته می شود.سپس با بهره گرفتن از این چرخ گردان چند عضو از اعضای جمعیت انتخاب می شوند.
عملگرهای ژنتیک: الگوریتم ژنتیک در مرحله بعد، نسل دوم از جمعیت موجود را با بهره گرفتن از عملگرهای آمیزش و یا جهش تولید می کند.
عملگر آمیزش: عملگر آمیزش بر روی یک زوج کروموزوم از نسل مولد عمل کرده و یک زوج کروموزوم جدید تولید می‏کند. عملگرهای آمیزش متعددی از قبیل, آمیزش تک نقطه‏ای(One-point Crossover)و آمیزش دو نقطه‏ای(Two-point Crossover)وجود دارد.