۱) ترجمه بیت: آیات ونشانه های ذات و صفات خداوند آن قدرآشکار و روشن هستند که پنهان به نظر می رسند، خدایی که هستیش دلیل هستی اوست و ذات پاکش منزّه ازجنسیت به مخلوقات اوست.
۲) نکات بلاغی: صَفَاتَن با ذَاتَن: کلمه قافیه است (ت اصلی روی، ن وصل) ظهور با مخفی: تضاد است، تلمیح: «به دعای صباح حضرت علی علیه السلام: « یا مَنْ دَلَّ عَلی ذاتِهِ بِذاتِهِ وَ تَنَزَّهَ عَنْ مُجانَسَهِ مَخْلُوقَاتِهِ ». (مفاتیح الجنان:۹۷) وبه آیه(۱۰۳)سوره مبارک الانعام: (لاَّ تُدْرِکُهُ الأَبْصَارُ وَهُوَ یُدْرِکُ الأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ﴾ وبه سوره الحدید آیه(۳)اشاره دارد: (هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ﴾.
۳) شرح مفاهیم عرفانی:« zahir: ظاهر، آشکار، عیان وضد باطن. الظاهر: یکی ازاسماء الله درقرآن است». (بورکهارت تیتوس، ۱۳۸۹: ۱۴۹)، در این بیت بحث خداشناسی را بیان میدارد که مهمترین چیز هربنده عبادت خداوند وداغ عبودیت بر پیشانی خود نهادن است، ودر بیان مولانا تمام ذارات هستی معرّف ذات باری تعالی میباشند، و این دلیل بر عجز و ناتوانی آنها است، که شب و روز سر بر آستان احدیت وی نهادهاند و میدانند، که عبد هستند الی چندی که غافل وبی خبرند و باید علم بیاموزد تا به کمال برسد، امّا کمال بنده در جهل علم به ذات باری تعالی است. و به حدیث حضرت علی که می فرماید: «إنَّ الْضِدَّ یُذْکَرُ بِضِدِّهِ» وبه سوره الحدید آیه(۳)اشاره دارد: (هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِکُلِّ شَیءٍ عَلِیمٌ﴾ وشرط علم به ذات خداوند این است که انسان بداند خداوند درقدم ذات خود بی حدود است ودرمکان نیست، نه فرزند دارد ونه زن درخلقتش کسی مثل ومانند ندارد. و همچنین حضرت علی علیه السلام می فرماید: «کَمَالُ الْتُوحیِدُ نَفْیُ الْصَفَاتِ عَنْهَ ». (ر. ک، فتح الهی وسپه وندی، ۱۳۸۹: ۸۳ – ۹۳)

پس نهـانی هـا به ضد پیـدا شود

چون که حق رانیست ضد پنهان بود

(مثنوی۱/۱۱۳۹)

نورحق را نیست ضدی در وجود

تـا بـه ضـد او را تـوان پیـدا نمود

(مثنوی۱/۱۱۴۲)

لاجَـرَم اَبّصَـارُنَــا لا تُـدْرِکُــــه

وَ هُوَ یُدْرِک بین تو از موسی وکه

(مثنوی۱/۱۱۶۱)

یکی ازراههای شناخت آدمی، معرفت او به موجودات خارج از خود، از راه شناخت امثال واضداد واشیاء است و چون خداوند سبحان ضد ندارد، از این روشناخت وی ازطریق شناخت ازراه اضداد برای ما بسته است. ما قادر به شناخت خداوند نیستیم برای ما پنهان به نظر می رسد. (فاضلی، ۱۳۹۰: ۳۳-۳۴) این گونه تفسیرمخصوصاً به طور اجمال در مثنوی بسیار است و اکثر نیز متضمن استنباط های بدیع است. ازجمله ضمن اشارت به لفظ و مضمون آیه شریفه (۱۰۳): ( لاتُدرِکُهُ الاَبصارُوَهُوَیُدْرِکُ الْاَبصارَ﴾ خاطر نشان میکند که اشیاء را به اضداد میتوان ادراک کرد و چون خداوند ضدی ندارد چشم هایمان آن را درک نمیکند و همچنین اشاره به آیه (۱) سوره کریمه الانشقاق دارد: (إِذَا السَّمَاء انشَقَّتْ﴾ آن را مقدمهیی برای گشودن

چشمهایی میداند که به نورحق روشن شده است اشاره دارد به آیه(۱۷)سوره النجم: (مَا زَاغَ الْبَصَرُ وَمَا طَغَى﴾ و بیان مینماید، آنچه که از حواس مطرح میگردد، مربوط به اهل دل است و غیر از عرفا کسی آن را
نمیپذیرد. گاهی گرفتار ابلیس نفس می شود وحق را انکار می کند.(ر.ک،زرین کوب، ۱۳۹۰: ۳۷۵)

خود هم او بود آخرین و اوّلین

شرک جز از دیده ی احول مبین

(مثنوی۵/۵۹۱)

این دوُی اوصاف دیدِ احول است

مضمون

مقولات

عبارت‏های کوتاه

واحدهای معنایی

رفتار انسان دوستانه

نوع دوستی

پیگیر کار همنوع
احساس مسئولیت نسبت به دیگران
احساس تعلق داشتن زائر

تا این زائر بیمار را به بیمارستان نرساند و مطمئن نشود که حالش خوب نشده دست از کار نمی کشد چرا که زائر را از خود و از نزدیکان خود می داند.
انسان مومن باید نسبت به مشکلات و مصائب دیگران احساس مسئولیت نماید.
یک روز دست یکی از بچه های زائران لای درب آسانسور گیر کرده بود، اصلا انگار دست بچه خودم گیر کرده است، خودم را به آب و آتش می زدم تا بتوانم هر طوری هست در آسانسور را باز کنم.

پرهیز از تبعیض

عدم تبعیض ورزی
عدم توجه به طبقه اجتماعی زائر

ثروتمندترین و فقیرترین زائرین نباید فرق کنند، همه باید از خدمت یکسانی برخوردار باشند. چرا که زائرین انسان هستند و از حقوق مساوی برخوردارند.
ما باید طوری خدماتمان را ارائه بدهیم که جایگاه و شأن همه افراد را بالا در نظر بگیریم، یعنی همانطوری به زائرین خدمت کنیم که به یک پادشاه خدمت می کنیم بنابراین دیگر اینکه طبقه اجتماعی زائر چی هست، اهمیتی ندارد.

همدلی

همدلی
درک توان جسمانی زائر
مشکل زائر مشکل خود خادم

همدلی در کار از اصول رفتار خادمانه است.
مثلا زایری بیمار است و توان ایستادن ندارد. خادم می تواند به او بگوید برو اونجا ویلچر را بردار ولی یک خادم خوب در چنین مواقعی بلافاصله با سرعت تمام میرود و برای اون زایر یک ویلچر تهیه می کند.
نیم ساعت مانده به نهار زائری میاد ابراز گرسنگی می کند خوب الان ایشان احساس گرسنگی کرده خوب وظیفه خادم این است که هر طوری هست نیاز گرسنگی وی را برطرف کند و در هر صورت مشکل زائر را مشکل خود بداند.

دلسوزی به خدمت

دلسوزی برای خدمت کردن
داشتن عذاب وجدان بخاطر قصور

رفتار خادمانه را من در قالب یک فرد دلسوز یا رفتاردلسوزانه تعریف می کنم چرا که کسی که دلسوز خدمتش باشد جد و جهدش بیشتر شده وبیشتر تلاش می کند. منظور از دلسوزی اینه که اگر خدمتش به زائر دچار نقص بشود، احساس تآسف داشته باشد.
خادم هایی که می آمدند تمام تلاششان را می کردند که اشتباهی در کارشان نباشه، چون بعدش خیلی عذاب وجدان می گرفتند که چرا این جوری شد.

ایثار و فداکاری

به عهده گرفتن اشتباه نکرده
تقدم زائر بر خود

زایر در خیلی از شرایط دیدیم میاد که هوا گرم و شرایط سخت است مثلا چادر را گم کرده باشد و در هوای گرم خسته و گرمازده شده باشد و شرایط عادیش بهم خوره باشد و بیاد بدترین اهانت ها را انجام بده، خادم با کمال متانت عذرخواهی کرده از اینکه غفلت شده شایدم که اصلا غفلت نکرده باشه ولی حتی به ایشان گفته من غفلت کردم که شما گم شدید.
زائر همیشه بر ما خادمین اولویت و تقدم دارد و خواسته هایش لازم الاجراست و در همه حال حق با زائرین است.

تکریم زائر

محوریت زائر
اهمیت زائر
احترام به زائر
پذیرایی از زائر شاکی

محور خدمات ما زائر است.
زائرهای ما، از مهمان‌های خانه خودمان مهمتر هستند چرا که اینها مهمانان خدا هستند.
مثلا موقع صرف غذا ممکن است غذایی که برای زایر برده می شود زایر بگوید من ران مرغ را نمی خواهم و سینه مرغ را می خواهم این خادم باید با نهایت احترام این ظرف غذا را بگیرد و برایش تعویض کند حتی برای چندمین مرتبه!
ممکن است زایری به هر دلیلی پرخاش کند باید یک خادم فقط با زبان خوش و نرم او را آرام کند و بجای جواب دادن از زایر پذیرایی کند آب و شربت که از اون حالت خستگی دربیاید.

ابزارهای جمع آوری اطلاعات
بررسی اعتبار آزمون
روش های آماری تجزیه و تحلیل اطلاعات وآزمون فرضیه‏ها
نوع مطالعه و روش تحقیق
روش بکارگرفته شده دراین تحقیق از نوع توصیفی ـ پیمایشی و نوع تحقیق از نظر هدف، از نوع کاربردی می باشد. روش مطالعه دراین پژوهش، روش کتابخانه‏ای بوده که جهت تدوین بخش ادبیات موضوعی استفاده ازکتب، اسناد ومدارک مرتبط با موضوع وهمچنین فعالیتهای مشابهی که قبلا توسط سایر محققان انجام شده، مورد توجه بوده است.
جامعه آماری
نخستین گام فرایند گردآوری اطلاعات، تعریف جامعه آماری و تعیین حدود آن می‏باشد. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، شامل کلیه دارندگان خودروهای تجاری سنگین مدرن (اعم از کامیون، کمپرسی و کشنده) که توسط شرکت ایران خودرو دیزل تولید و عرضه می شوند (آکسور، آتگو، آکتروس و هوو) می باشد که برای استفاده از خدمات پس از فروش به نمایندگی های مجاز شرکت ایران خودرو دیزل، مراجعه می نمایند.

نمونه آماری
در صدر هر مطالعه یا تحقیقی این سوال مطرح است که اندازه نمونه چقدر باشد. این سوال موضوع مهمی است و هرگز نباید آن را کوچک شمرد. انتخاب نمونه ای بزرگتر از حد نیاز برای حصول نتایج مورد نظر سبب اتلاف منابع می شود و از طرف دیگر انتخاب نمونه های خیلی کوچک، اغلب پژوهشگر را به نتایجی سوق می دهد که فاقد استفاده عملی است.(آذر و مومنی، ۱۳۸۵).
شرکت گواه ارائه دهنده خدمات پس از فروش شرکت ایران خودرو دیزل می باشد. این شرکت جهت ارائه خدمات به دارندگان خودروهای شرکت ایران خودرو دیزل دارای ۷۴ نمایندگی فعال در کشور می باشد که بطور متوسط، سالیانه ۰۰۰‚۸۱ خودرو (اعم از انواع کمپرسی، کامیون باری، کشنده، اتوبوس، کامیونت، اتوبوس، مینی بوس، ون و…) جهت استفاده از خدمات پس از فروش به این نمایندگی ها مراجعه می نمایند که از این تعداد، سهم خودروهای چهارگانه، حدود ۰۰۰‚۳۱ دستگاه در سال می باشد. (پیوست شماره ۲).
بعلت بزرگ بودن حجم و پراکندگی زیاد نمایندگی ها، بررسی ویژگیهای مورد نظر در پژوهش در خصوص کلیه عناصر جامعه آماری، عملا امکان پذیر نمی باشد. به همین دلیل از فرمول نمونه گیری جوامع نامحدود جهت تعیین اندازه نمونه استفاده شده است.
n =   p×q
تعداد نمونه = n
خطای حدی : Є
با توجه به مقادیر p = q = 0.5 و مقدار = ۰٫۰۵α و خطای حدی برابر باЄ = ۰٫۷
حداقل حجم نمونه برابر با ۱۹۶ می گردد.
ابزارهای جمع آوری اطلاعات
در هر تحقیق، پژوهشگر باید با ابزارهایی داده های لازم را از نمونه آماری جمع آوری نماید و با تحلیل، پردازش و تبدیل آنها به اطلاعات به آزمون فرضیه ها بپردازد. برای جمع آوری داده ها به ابزارهای گوناگونی نیاز است. به طور معمول چهار ابزار عمده برای جمع آوری داده ها وجود دارند که عبارتند از: بررسی مدارک و اسناد، مشاهده^[۴۳]، مصاحبه^[۴۴] و پرسشنامه^[۴۵] (خاکی، ۱۳۸۴).
در تحقیق حاضر جهت جمع آوری داده های مورد نیاز از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است. مبنای تهیه پرسشنامه دراین تحقیق، مدل مفهومی بر اساس تلفیق مدل سروکوال و مدل رضایتمندی سوئدی بوده که در فصل اول و انتهای فصل دوم در مورد آن توضیح داده شده است. این پرسشنامه که در پیوست شماره ۱ آمده است، دارای دو بخش می باشد:
بخش اول آن شامل ۴ سوال است که با مقیاس ۵ رتبه ای به منظور اولویت بندی، تدوین شده است و مربوط به اهمیت عوامل ۵ گانه مدل سروکوال (موارد محسوس، قابلیت اعتماد، پاسخگویی، اطمینان و همدلی) بر روی شاخصهای مدل رضایتمندی سوئدی (انتظارات مشتری، استنباط مشتری از کیفیت عملکرد، شکایت مشتری و وفاداری مشتری) می باشد.
بخش دوم شامل ۲۱ سوال است که همان پرسشنامه استاندارد مدل سروکوال می باشد. این پرسشنامه با مقیاس هفت رتبه ای لیکرت(۱- شدیدا مخالفم ۲- مخالفم ۳- نسبتا مخالفم ۴- نظری ندارم ۵- نسبتا موافقم ۶- موافقم ۷- کاملا موافقم) تنظیم شده است و دارای دو قسمت می باشد:
قسمت اول مربوط به ادراک مشتری از خدمات دریافت شده است که در پرسشنامه تحت عنوان ” وضعیت فعلی” آورده شده است.
قسمت دوم مربوط به انتظارات مشتری از نحوه ارائه خدمات است که در پرسشنامه برای آن از عبارت ” وضعیت مطلوب” استفاده شده است.
برای انجام این کار با بهره گرفتن از نظرات مدیریت محترم امور نمایندگی های شرکت گواه ابتدا نمایندگی های فعال به ترتیب میزان پذیرش خودروهای مدرن تجاری سنگین در سال ۸۸ سورت شدند و پس از آن، تعداد ۲۴ نمایندگی که بالاترین میزان پذیرش را در سال ۸۸ داشتند، تعیین و از میان آنها بطور تصادفی ۶ نمایندگی جهت انجام این تحقیق، انتخاب شدند. تعداد ۳۰۰ نسخه پرسشنامه در اختیار ۶ نمایندگی انتخاب شده، قرار گرفت و از این تعداد ۲۱۱ پرسشنامه قابل استفاده، استخراج گردید که با توجه به حجم نمونه محاسبه شده، از ۱۹۶ پرسشنامه برای تحلیل اطلاعات، استفاده گردید.
بررسی اعتبار آزمون
پیش از اطمینان نهایی به ابزارهای اندازه‏گیری و بکارگیری آنها درمرحله اصلی جمع آوری داده‏ها، ضرورت داردکه پژوهشگر از طریق علمی، اطمینان نسبی لازم را نسبت به روا بودن بکارگیری و پایا بودن ابزار مورد نظر پیدا کند.
روایی^[۴۶] (اعتبار)
برای بررسی روایی پرسشنامه تحقیق حاضر از آنجاییکه پرسشنامه، پرسشنامه استاندارد مدل سروکوال، می باشد، دارای روایی محتوایی است. ولی از آنجاییکه پرسشنامه به زبان فارسی برگردانده شده است، برای حصول اطمینان از روایی ظاهری، پرسشنامه به صاحبنظران و متخصصان رشته بازاریابی ارائه گردید و پس از اعمال اصلاحات مورد نیاز و تایید نهایی، توزیع گردید.
پایایی^[۴۷]
برای بررسی پایایی پرسشنامه این تحقیق از روش دو نیمه کردن استفاده گردید که برای محاسبه ضریب قابلیت اعتماد با این روش، سوال های پرسشنامه، به دو نیمه تقسیم گردید، سپس نمره سوال های نیمه اول و نمره سوال های نیمه دوم، محاسبه گردید و پس از آن همبستگی بین نمرات این دو نیمه محاسبه شد. برای محاسبه ضریب قابلیت اعتماد کل آزمون از فرمول ذیل (اسپیرمن ـ براون) استفاده شده است:
(۱+ همبستگی بین دو نیمه) / ۲ × همبستگی بین دو نیمه = ضریب قابلیت اعتماد کل آزمون
با توجه به اینکه همبستگی میان نمرات دو تست، برابر r = 0.73  محاسبه گردید.
قابلیت اعتماد کل آزمون به قرار زیر است:
۱) = ۰٫۸۴+/ ( ۰٫۷۳ ۰٫۷۳ * ۲= ضریب قابلیت اعتماد کل آزمون
که این مقدار پایایی مناسبی را برای پرسشنامه، قائل است.
روش های آماری تجزیه و تحلیل اطلاعات وآزمون فرضیه‏ها
با توجه به اهداف تحقیق و اطلاعات بدست آمده از نمونه آماری جهت تحلیل نتایج مقدار فراوانی، درصد فراوانی(نسبت)، میانگین وزنی جهت هریک از سوالات درعوامل پنج گانه بطور مجزا محاسبه شده و از آزمون علامت زوج نمونه‏ای جهت بررسی وجود تفاوت معنی دار عوامل با توجه به شاخص رضایتمندی سوئدی استفاده شده است.
Z =
آزمون فرض تعریف شده در این پژوهش جهت هر یک از عوامل به شرح ذیل می‏باشد:
H0 = میان وضعیت موجود و انتظار مشتری از وضعیت مطلوب عامل ….. تفاوت معنی دار وجود ندارد
H1 = میان وضعیت موجود و انتظار مشتری از وضعیت مطلوب عامل ….. تفاوت معنی دار وجود دارد
پس از آن جهت رتبه بندی عوامل نسبت به یکدیگر از آزمون فریدمن استفاده شده است.
 = ^۲χ
تعداد جامعه = K
N = n1 + n2 + … + nk
در نهایت عوامل پنجگانه مدل سروکوال بصورت دو به دو با یکدیگر جهت اولویت بندی وضعیت موجود از دیدگاه مشتریان، از آزمون رتبه علامت دار^[۴۸] کمک گرفته شده است.
E(T⁺) = 
V(T⁺) = 
Z =
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل اطلاعات
مقدمه

استاد مطهری عقیده داشتند((آفرینندگی و خلاقیت یعنی شکستن مرسومات متعارف. دانش آموزان در کلاسهای درس بایستی دچار شک و تردید شوند_ خلاقیت در شک و تردیدهای موجود است)).
نقش مدیران و معلمان در پرورش خلاقیت دانش آموزان:
۱)نقش مدیران درپرورش خلاقیت: سازمان خلاق نیازمند به مدیرخلاقی است که در ایجاد و حفظ فرهنگ اخلاق در درون سازمان و ترغیب, ترویج و بوجود آوردن انگیزه برای رفتار خلاق در افراد گروه های درون سازمان کوشا باشد. در این راستا, مدیران سازمانهای آموزشی باید هم از تجربه مفید در ایجاد چنین فرهنگی برخوردار بوده هم مورد تاکید کارکنان سازمان خود باشند, زیرا چنین تائیدی علاقمندی و اشتیاق افراد را افزایش می دهد.

لازارسفلد(۱۹۶۳) می گوید: مدیر باید تمهیدات و تدابیری برای رشد, نوآوری و تغییربه کار بندد_ در دنیای متحول و متغیر, اشخاص و سازمانها باید بتوانند با تغییر د دگرگونی سازگاری پیدا کنند و این وظایف عمده مدیر در سازمان می باشد.
در واقع ترویج و ترغیب ویژگی های پیش گفته به عملکرد مدیر بستگی دارد و مدیران می توانند تسهیل کننده بروز این ویژگی ها باشند_ سئوال عمده این است که چگونه می توان این ویژگی ها را ترویج داد و کارکنان را به تفکر واداشت بطوری که خود کارکنان در این راستا به یادگیری خلاقیت و نوآوری بپردازند.
وارن بنس ( ۱۹۸۴) پس از بررسی های مستمر در مورد الگوهای رفتاری رهبران سازمانهای خلاق به این عقیده رسیده است که وجود ۴ نوع مدیریت و توانایی در رهبر در این رابطه می تواندسودمند باشد.
مدیریت توجه (دقت): به توانایی شکل دادن بینش جمعی و شامل نمودن تمام کارکنان در این بینش دلالت دارد.
مدیریت معنی: توانایی بین این بینش را بطور محسوس, معنادار و با تاثیر احساسی مد نظر قرار می دهد..
مدیریت اعتماد: توانایی بدست آوردن و نگه داشتن اعتماد کارکنان را شامل می شود.
مدیریت خویشتن: برآگاهی از توانائیها و خصوصیات ویژه خود و استفاده بهینه از آنان با حفظ روحیه موفقیت و دوری از شک و تردید نسبت به خود دلالت دارد.
کارکنانی که از این نوع رهبری برخوردار هستند برای دستیابی به اهداف سازمانی تمایل بیشتری به ایفای نقش موثر و فعال داشته تلاش بیشتری برای ارائه اندیشه های خلاق نشان می دهند.
خلاقیت به دلایل زیر برای مدیران آموزشی ارزشمند است:
مدیران خلاق به احتمال بیشتری می توانند خود و مدرسه تحت مدیریت خود را در مقابله با مشکلات و بهره گیری از فرصت ها سازگار نمایند.
با خلاقیت بیشتر مدیر و همکاری او کمیت و کیفیت تصمیمات و فعالیت ها افزایش می یابد.
مدیر و معلمان از لحاظ فردی احساس چالش و رضایت بیشتری در ارتباط با کار خود می کنند.
۲) نقش معلمان در پرورش خلاقیت ماهنامه فرهنگی _ آموزشی رشد معلم (آذر۷۷)
شاید در ابتدای ایجاد نظام تعلیم و تربیت, یادگیری آمرانه بهترین روش یاد گیری محسوب می شد ولی امروزه نیاز انسان به یادگیری از طریق پی جویی حقیقت و استفاده کردن از استعدادهای خلاق امری کاملاً اثبات شده است حال باید دید در ایجاد شرایط بروز خلاقیت از معلمین چه کاری ساخته است.
ایجاد فرصت ها برای بروز و شکوفا شدن خلاقیت:
یکی از مناسب ترین راه های ایجاد شرایط برای یاد گیری از طریق خلاقیت, تهیه برنامه های درسی است به نحوی که در آن فرصت های بروز خلاقیت در نظر گرفته شده باشد, این عمل به طرق مختلف قابل انجام است. بنابراین لازم است از روشهایی که دانش آموزان را با ماهیت تفکر خلاق آشنا کرده و مهارت تحلیلی آنها را تقویت می نماید استفاده نمود.
اعطای جایزه به موفقیت های خلاق:
تحقیقات آموزشی نشان داده است که دانش آموزان تمایل زیادی به یادگیری در مسیرهایی دارند که در آنها جوایزی دریافت کرده اند اگر بخواهیم استعداد خلاق دانش آموزان شکوفا گردد, باید نمودهای خلاق آنان را تشویق کنیم دانش آموزان باید تشویق شوند که نظراتشان ارزش دارد این عمل با گوش دادن به نظرات آنها, توجه و آزمایش کردن آنها و بازگو کردن برای دیگران تحقق می یابد.
ماباید فرصت هایی برای رشد خود آموزیها فراهم نمائیم_ انتقاد از جزئی ترین روش های یاذگیری متخذه از سوی دانش آموز, فشارهای سخت بر کلمه به کلمه حفظ کردن مطالب کتاب درسی, نداشتن راههایی برای ارزشیابی آموخته های غیر درسی و غیر مدرسه ای وتلاش برای افزایش مطالب درسی, بدون دادن هرنوع امکان بازتاب هم از مسائلی است که به شدت هدف فوق را به مخاطره می افکند.
تامین شرایط لازم برای رشد خلاقیت ها
برقراری رابطه ای خلاق با دانش آموزان
هدفدار بودن خلاقیت ها د رنویسندگی
پرورش روحیه با نگرش سازنده نسبت به اطلاعات دریافتی
دلگرم کردن و تشویق بیشتر فعالیت های خلاق.
تامین شرایط برای انجام برخی از کارهای بدون ثبت نتایج و ارزشیابی .
دانش آموزان گروه بندی شده و بهتر است گروه ها بر اساس استعدادهای همگون انتخاب شوند.
دیدگاه های خلاقیت۱:
در مورد خلاقیت دیدگاه های متفاوتی وجود دارد _ عده ای معتقدند که محصول نهایی فرایند خلاقیت باید عینی و ملموس باشد و عده ای معتقدند که بیان یک اندیشه خلاق نیز رفتاری خلاق است.
در ارتباط با مراحل خلاقیت عده ای معتقدند که مراحل خلاقیت در همه افراد روندی یکسان دارد ولی عده ای عقیده دارند که این مراحل در افراد مختلف متفاوت است, در ارتباط با خصوصیت شخصیتی, عده ای معتقدند که ویژگی های شخصیتی افراد خلاق, جنبه ارثی دارد و عده ای عقیده دارند که ویژگی های شخصیتی, جنبه اکتسابی دارد و مبتنی بر یادگیری است, در ارتباط با محیط عده ای معتقدند که محیط نقش اول را در فرایند خلاقیت افراد دارد ولی عده ای دیگر عقیده دارند که یک شخص خلاق هر کجا باشد, محیط نمی تواند نقشی بر او داشته باشد
برای رد واثبات نظرات بالا دلایلی وجود دارد قبل از آنکه وارد این بحث شویم, ابتدا بایستی به همه این موارد با دیدگاه تعدیلی نگریست و به آنها توجه کرد_ در زیر دیدگاه های خلاقیت توضیح داده می شود.
دیدگاه محصول نهایی رفتار خلاق:
شاید این سئوال برا ی شما مطرح باشد که چه رفتاری خلاق و چه رفتاری غیر خلاق است؟ دیدگاهی معتقد است که اگر محصول بدست آمده برای فردی که آن را ایجاد کرد. چیزی تازه و ابتکاری تلقی شود درآنصورت می توان آن را کوشش خلاق دانست هرچند ممکن است که چنین چیزی قبلاً توسط فردی دیگر بوجود آمده باشد.
مکتب مخالف با دیدگاه بالا, بر این باور است که باید چیزی را خلاقه دانست که قبلاً به وجود نیامده و معیارهای به خصوصی دارد. معیارهایی مانند تازگی, متفاوت بودن با اشیاء متعارف و یا تغییر دادن افکار و وسایلی که منجر به اختراع جدید شود.
دیدگاه سوم, معتقد است که محصول نهایی یک تفکر خلاق با توجه به هدفهایی که برای آن در نظر می گیریم, می تواند بسیار متفاوت و متغیر باشد بعنوان مثال می توان از دو اثر که یکی جنبه کاربردی و عملی دارد و دیگری جنبه نظری و زیبایی شناسانه. آنچه در اینجا عامل تعیین کننده است, ارزشهای خود شخص است که به آن معتقد است حال در مقام مقایسه باید سه عامل زیر را مورد توجه قرار داد:
۱) خود شخص ۲) فرم های اجتماعی ۳) معیارهای خلاقیت
دیدگاه تجزیه و تحلیل رفتار خلاق:
این دیدگاه معتقد است که گاهی بر چگونگی یک رفتار خلاق برای ابداعات و اختراعاتی که می خواهیم انجام دهیم امری ضروری است, امروزه روان شناسان به این نکته رسیده اند که مغز بشر چگونه فعالیت می کند و چطور می توان توانمندی های بالقوه او را بالفعل در آورد.
ممکن است این سئوال برایتان مطرح شود که آیا با توجه به آگاهی از روند و مراحل خلاقیت می توان رفتار خلاق را فرا گرفت؟ در جواب باید گفت که شما می توانید آن تعداد از عواملی که منجر به رفتار خلاق می شود را از طریق مطالعه زندگی افراد خلاق, الگو قرار دادن رفتارهای افرادخلاق, تمرین رفتارهای الگوی خود و بودن در کنار افراد خلاق, بیاموزید و رفتار خلاق را در خود ایجاد کنید زیرا رفتار خلاق در تعدادی از فرآیندهایش اکتسابی است. شما می توانید اصول و تکنیک های تغییر دادن را فرا بگیرید و مدتی از خط مشی یک راهنمایی خلاق استفاده کنید با ایجاد روش, بعد از مدتی خود به خود احساس خواهید کرد که روند و جریان خلاقیت قرار گرفته اید.
دیدگاه ویژگی های شخصیتی و رفتار خلاق:
این سئوال مطرح است که آیا هر شخص با هر خصوصیتی می تواند یک شخص خلاق باشد؟ به این مثال توجه توجه کنید.
آیا فردی که قصد دارد بازرگانی موفق شود, می تواند شخصی خجالتی و کمرو باشد؟ آیا کسی که می خواهد خلبان شود می تواند ترس از بلندی داشته باشد و یا از دست دادن به کوچکترین عمل جسورانه واهمه داشته باشد؟ مسلماً ویژگی های شخصیتی, پیش زمینه رفتارهای خلاق و یا غیر خلاق شما خواهد بود. اگر خصوصیات شخصی خلاق را داشته باشید یقیناً روند حرکتتان به سوی خلاقیت تندتر و سریعتر خواهد بود.
اگر بعضی از خصوصیات شخص خلاق را داشته باشید و بعضی دیگر را نداشته باشید آهنگ خلاقیت کندتر خواهد بود. اگر خصوصیات شخصیتی و شیوه زندگی تان با اهداف خلاقیت مغایرت داشته باشد, هیچگاه فردی خلاق نخواهید شد چرا که خصوصیات شما مانع خلاقیتتان خواهد شد. به بعضی از شاخص ها و ویژگی های افراد خلاق در قسمت های بعد خواهیم پرداخت.
دیدگاه محیط و رفتار خلاق : یکی از عواملی که باید در فرایند رسیدن به رفتارخلاق مورد توجه قرار گیرد, محیط است که شامل مدرسه_ خانواده, دوستان, محله زندگی و در موارد کلی تر شامل محیط روستا, شهر, استان و کشور می باشد که در این مورد شکی نداریم که درصدی بسیار زیاد از شکوفایی رفتار خلاق بستگی به محیط زندگی تان دارد_ اگر فردی بسیار باهوش باشید ولی در محیط خانواده بسیار ضعیفی چه از نظر مادی و چه از نظر معنوی باشید قطعاً درصدی زیاد از پتانسیل روانی شما به هدر خواهد رفت.
ویژگی های افراد خلاق۱:
سازمان به خودی خود خلاق نخواهد شد مگر اینکه افراد خلاق با خصوصیات و ویژگی های خاص پیکره آن سازمان را تشکیل دهند, آنها هستند که با تشکیل گروه های مختلف, مجموعه ای را بوجود خواهند آورد که توسط رهبر و مدیری خلاق, خوب حمایت شوند و مدیران با شناخت افراد خلاق و بکارگیری آن در پست های مختلف و مناسب می توانند زمینه های لازم جهت خلاقیت و نوآوری را در سازمان برای همیشه فراهم آورند در این راستا به برخی ویژگی های افراد خلاق که توسط صاحبنظران بیان شده است اشاره می شود.

دسترسی به وسایل جلوگیری

۴

۶۴۴/۰

همانطور که مشاهده می­ شود تمامی شاخص ­ها از پایایی مورد قبولی برخوردار هستند.
۴- ۱۲- تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها
واقعیات و مفاهیم اجتماعی پیرامون انسان آن چنان متعدد، متکثر، پیچیده و گسترده می­باشند که برای استفاده از آن­ها باید با ضرورت تبیین و توصیف شوند. لذا، ضرورت دارد که در این مرحله ویژگی­ها، شاخص ­ها و ابعاد مفاهیم استفاده شده را مشخص و تعیین نماییم. در تعریف مفاهیم و متغیرها با یک سری صفات مشخص و بر مبنای یک قاعده معین مبادرت به تکمیل فضای مفهومی واژه مورد نظر می­نماییم. به این معنا که می­خواهیم واژه­ های مفهومی در متغیرها را به بیان ساده و روشن تعریف (مفهومی و عملیاتی) نماییم. تعریف نظری تعریفی است که هدف آن تعیین قلمرو معنایی مفهوم است. در این نوع تعریف معنای یک مفهوم از طریق مفهوم یا مفاهیم دیگر تعیین و راه برای تعریف عملی هموار می­ شود (ساعی، ۷۵:۱۳۸۶). تعریف مفاهیم کاری بیش از تعریف ساده یا قراردادی واژگان فنی یک علم است که به منظور فهمیدن امر واقعی صورت می‌گیرد. بنابراین در تعریف مفاهیم همه جنبه­ های واقعیت در نظر قرار نمی­گیرد، بلکه فقط آن جنبه­هایی برگرفته می­شوند که برای تحقیق اصلی و اساسی به حساب می­آیند (هومن، ۹۸:۱۳۸۵). در این بخش متغیرهای مستقل^[۳۵] و سپس متغیر وابسته^[۳۶] مورد استفاده در این تحقیق، تعریف می­شوند.

۴- ۱۲- ۱- متغیر مستقل
متغیر مستقل علت احتمالی یا فرضی، شرط مقدم یا پیشین، یا شرط لازم قبل از وقوع یک پیامد یا نتیجه به خصوص، یعنی همان متغیر وابسته است که می ­تواند معلول احتمالی یا فرضی نیز باشد (هومن، ۱۱۵:۱۳۸۵). متغیرهای مستقل تحقیق حاضر عبارتند از:
سن: تعداد سال­های کامل از زمان تولد تا زمان مراجعه به پرسشگر. این متغیر در سطح فاصله­ای سنجیده می‌شود.
میزان تحصیلات: میزان سال­هایی که فرد درس خوانده است میزان تحصیلات پاسخگویان در قالب یک سوال باز سنجیده شده است.
سن ازدواج: منظور ما در این جا این است که سن پاسخگویان به هنگام ازدواج چند سال بوده است.
میزان درآمد: میزان پول یا معادل پولی که فرد در طول ماه به دست می ­آورد. درآمد پاسخگویان در قالب شش گروه درآمدی سنجیده شده است.
شغل: منظور مجموعه فعالیت­هایی است که توسط فرد برای گذراندن معیشت خانوار انجام می­گیرد که هم شامل کارهای فکری است و هم غیرفکری. شغل یا پیشه مجموعه کارهایی است محدود، مستمر و مشخص که برای بدست آوردن سود، مزد یا حقوق معینی انجام می­گیرد و به وسیله آن­ها معاش و گذران زندگی و یا تجمع سرمایه امکان می­پذیرد. وضعیت اشتغال پاسخگویان در قالب یک سوال باز سنجیده شده است.
تفاوت سنی زوجین: منظور ما این است که اختلاف سنی زن و شوهر به هنگام ازدواج چند سال بوده است. این متغیر در سطح فاصله­ای سنجیده ‌شده است.
ارزش­های دینی: ارزش­ها به طور کلی به عقایدی که افراد یا گروه ­های انسانی در مورد آن چه که مطلوب، مناسب، خوب یا بد است دارند و به آن­ها ارج می­نهند گفته می­ شود. یکی از این ارزش­ها، ارزش­های دینی می‌باشد (گیدنز، ۷۹۲:۱۳۸۸). برای سنجش متغیر ارزش­های دینی از طیف لیکرت که شش گویه را در برمی‌گرفت استفاده نموده­ایم و مجموع نمرات افراد بر حسب پاسخی که به گویه ­های مذکور داده­اند نشانگر بالا یا پایین بودن ارزش­های دینی افراد پاسخگو است.
ترجیح جنسی: به معنای این که فرد مورد نظر برای بچه­دار شدن تا چه اندازه یک جنس را به جنس دیگر (پسر یا دختر) ترجیح می­دهد. این متغیر در قالب یک سوال باز سنجیده شده است.
طبقه اجتماعی: طبق نظر بروس کوئن^[۳۷] طبقه اجتماعی به بخشی از جامعه اطلاق می­ شود که به لحاظ داشتن ارزش­های مشترک، منزلت اجتماعی معین، فعالیت­های دسته جمعی، میزان ثروت و دیگر دارایی­ های شخصی و نیز آداب معاشرت، با دیگر بخش­های همسان جامعه متفاوت باشد (کوئن، ۱۳۹۱: ۲۹۶ ). طبقه اجتماعی در ۵ سطح از پایین تا بالا درجه بندی شده است.
رسانه­های جمعی: منظور از این متغیر میزان استفاده­ای است که فرد از وسایل ارتباط جمعی هم­چون تلویزیون، رادیو، اینترنت، ماهواره، کتاب، مجله- روزنامه و…. دارد و به وسیله یک طیف پنج قسمتی از خیلی زیاد تا اصلا در سطح ترتیبی سنجیده می­ شود.
سهولت دسترسی به وسایل: منظور این است که دسترسی آسان فرد به وسایل جلوگیری چه اندازه بر تمایل او به برنامه ­های تنظیم خانواده اثرگذار است.
۴- ۱۲- ۲- متغیر وابسته
متغیر وابسته متغیری است که تحت تاثیر دیگر متغیرها قرار دارد (هومن، ۱۱۵:۱۳۸۵). متغیر وابسته در تحقیق حاضر، یک متغیر دو شقی است که منظور تمایل زوجین به استفاده کردن یا نکردن از برنامه ­های تنظیم خانواده یا روش­ها و وسایل جلوگیری از بارداری می­باشد. یعنی این که از چه روش جلوگیری از بارداری استفاده می­ کنند. وسایل و روش­هایی که در این تحقیق مورد سؤال واقع شده شامل تمام روش­ها، ابزارهای طبیعی و مصنوعی است که برای جلوگیری از انعقاد نطفه در رحم مادر به کار می­رود. این ابزار و روش­ها شامل: نزدیکی منقطع، دوره اطمینان، قرص، آیودی، کاندوم، وازکتومی، توبکتومی، نورپلانت، دیافراگم، اسفنج، ژله و…. می­باشد که به وسیله آن زوجین قادر می‌شوند که در امور مربوط به بهداشت باروری، زمان تولد فرزندان، فاصله گذاری میان موالید و…. تصمیمات صحیح و به موقعی را اتخاذ نمایند.
فصل پنجم

تجزیه و تحلیل داده ­ها

۵- ۱- مقدمه:
پردازش داده ­ها در پژوهش­های اجتماعی معمولا در دو سطح انجام می­گیرد. این دو سطح عبارتند از: ۱‌‌‌‌‌‌‌‌‌- توصیف داده ­ها (آمار توصیفی) ۲- تجزیه و تحلیل داده ­ها (آمار استنباطی). در مرحله توصیف داده‌ها جامعه مورد مطالعه با توجه به متغیرهای مورد نظر، توصیف شده و تصویری از وضعیت موجود ارائه می­گردد. در مرحله استنباطی نیز به رابطه بین متغیرها با بهره گرفتن از آماره­ های استنباطی پرداخته می‌شود.

۵- ۲- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس

جدول معرف توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه بر حسب جنس می­باشد. از بین ۳۸۱ نفر پاسخگو ۶/۸ درصد از آن­ها مرد و ۱/۹۱ درصد زن می­باشند.
جدول ۵-۱: توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنس

فراوانی

درصد

مرد

۳۳

۶/۸