مقدار خاک رس یک و دوبار اصلاح شده(gr)

درصد وزنی خاک رس مصرفی(%)

مقدار مونومر مصرفی(gr)

کدنمونه

۱۴/۲

۵

۳۰

MMA/KT

۱۴/۲

۵

۳۰

MMA/KT.S

تهیه نانو کامپوزیت پلیمر / خاک رس اصلاح شده
در ابتدا برای بدست آوردن شرایط آزمایش، پلی متیل متاکریلات به روش پلیمریزاسیون تعلیقی تهیه شد و سپس نانو کامپوزیت آن با ایجاد شرایط بهینه سنتز گردید.

تهیه پلی متیل متاکریلات به روش تعلیقی
برای تهیه پلی متیل متاکریلات، از یک راکتور یک لیتری شیشه ای سه دهانه استفاده شد که ۷۵۰ میلی لیتر از آن توسط ۶۷۵ میلی لیتر فاز آبی و ۷۵ میلی لیتر فاز آلی پر شده است. برای تهیه فازآبی در ابتدا۶۷۵/۰گرم پایدارکننده به آرامی درون ۶۷۵ گرم آب دیونیزه شده حرارت دیده، ریخته شد و تا حل شدن کامل پایدارکننده هم زدن ادامه یافت. برای تهیه فاز آلی، ۷۰۵/۰ گرم از شروع کننده بنزوئیل پراکساید به درون ۵/۷۰ گرم از مونومر متیل متاکریلات در دمای محیط ریخته شد و به آرامی هم خورد.
پس از آماده سازی فاز­های آبی و آلی، ابتدا فازآبی به درون راکتور ریخته شد و دور همزن در rpm160تنظیم گشت. سپس فاز آلی به درون راکتور اضافه شد و پس از گذشت نیم ساعت از اختلاط دو فاز و به تعادل رسیدن اندازه ذرات، دمای حمام آب که راکتور درون آن قرار داشت در ۷۵ ثابت وگرمادهی به راکتور آغاز گشت. زمان انجام واکنش ۷ ساعت به طول انجامید تا درصد تبدیل مونومر به پلیمر بالا رود. پس از خاتمه یافتن واکنش، محصول از راکتور خارج و به منظور حذف پایدارکننده،ابتدا با آب شستشو داده شد. سپس در دمای محیط یا درون آون در دمای ۴۰ درجه خشک شد و وزن گردید.
درآزمایش دیگری به جای شروع کننده بنزوئیل پراکساید از شروع کننده آزوبیس ایزو بوتیرو نیتریل استفاده شد. تمامی مقادیراستفاده شده از مواد به جز مقدار پایدارکننده، بازدارنده و دور همزن یکسان است. مقدار پایدارکننده به ۳۷۵/۳گرم و دور همزن به rpm 170 افزایش یافت. سایر مراحل همانند مراحل فوق است.
تهیه نانو کامپوزیت­های پلی متیل متاکریلات / خاک رس اصلاح شده به روش پلیمریزاسیون تعلیقی درجا
برای تهیه نانو کامپوزیت ها درمرحله آماده سازی فازآلی، خاک رس اصلاح شده به محلول مونومر و شروع کننده اضافه شد و به مدت ۱ساعت هم خورد. سایر مراحل همانند تهیه پلیمر بدون خاک رس است. شمایی ازیک قطره نانو کامپوزیت در حال پلیمریزه شدن به روش سوسپانسیونی درجا در شکل ۳-۳ آورده شده است.
Monomer (MMA)
Stabilizer (PVA)
شکل ‏۳‑۳ شمایی از یک قطره نانو کامپوزیت
نانوکامپوزیت ها در درصدهای مختلف شامل ۲۵/۰، ۵/۰، ۷۵/۰، ۱ و۳ درصد وزنی از خاک رس اصلاح شده تهیه شدند که در هرآزمایش، بسته به بخش معدنی خاک رس که از­آزمون گرماوزن سنجی مشخص شده بود مقدار خاک رس اصلاح شده مورد نیاز برای تهیه نانوکامپوزیت محاسبه گردید. همچنین مقادیر پایدارکننده در فاز آبی و دور همزن نیز در هر آزمایش نسبت به شرایط آن تغییر کرد تا بتوان به حالت پایدار و بهینه از سیستم دست یافت.
نانو کامپوزیت های تهیه شده با دو نوع از خاک­های رس یکبار اصلاح شده KT وKD به صورت اختصارNKT-1 و NKT-3 (نانوکامپوزیت های تهیه شده با خاک رس KT در درصد های وزنی ۱و۳ ) و NKD-1 و NKD-3 (نانوکامپوزیت های تهیه شده با خاک رس KD دردرصد های وزنی ۱و۳ ) نام گذاری شدند. مقادیر مواد به کاررفته در آزمایش­های تهیه نانو کامپوزیت های پلی متیل متاکریلات / خاک رس یکبار اصلاح شده درجدول ۳-۳ آورده شده اند.
جدول ‏۳‑۳ دستور العمل تهیه نانوکامپوزیت های NKT و NKD در درصد های وزنی ۱و۳

دور همزن
(rpm)

مقدار پایدارکننده
(۱%آب مصرفی)
(gr)

مقدارخاک رس
(gr)

مقدارشروع کننده
(۱%مونومرمصرفی)
(gr)

نوع شروع کننده

کدنمونه

۲۰۰

ویژگی دیگر صابران این است که در همه مصائب خدا را حمد و ثنا می­گویند. زیرا انسان می داند که مشقت و وسوسه فقط به اراده خداوند است که نازل می شود. و فقط با مدد خداوند است که انسان می تواند در برابر مشقات باز به خداوند پناه آورد (یوحنا۱۲: ۱۷-مزامیر۳۷: ۴۰). انسان بدون مدد و یاوری خدا راه به جایی نخواهد برد و باید از خدا بخواهد که در برابر ابتلائات به او صبر عطا نماید (توماس، ۱۳۸۳: ۲۰۶).

• • • • • • 1. 1. پاداش صابران در عهد جدید

             

             

         

         

     

     

• • زندگی جاودان و تحت حمایت الهی قرار گرفتن: رساله قرنتیان در باره زندگی جاودان و ابدی است و او معتقد است کسانی که به خاطر مسیح تلاش می کنند واز مشکلات خسته نمی شوند ودر برابر سختی ها با مقاومت وپایداری دین خدا را یاری می دهند وآزارهای مردم را تحمل می کنند خدانیز آنها را تنها نمی گذارد: «مردم ما را آزار می دهند اما خدا ما را هرگز تنها نمی گذارد. زمین می خوریم اما به یاری خدا باز برمی خیزیم وبه پیش می رویم. » (دوم قرنتیان۴: ۹)، پولس ادامه می­دهد که خداوند به کسانی که پیغام انجیل را می شنوند وبه آن عمل می کنند زندگی جاودان می دهد ومی گوید: «می دانیم همان خدا که خداوند ما مسیح را پس از مرگ زنده کرد مارا نیزمانند عیسی مسیح زنده خواهد کرد تاهمراه شما مردم با ایمان به حضور اوببرد. پس تمام زحماتی که متحمل می شویم همه به نفع ما است بعلاوه هرچه تعداد کسانی که در اثر تلاش ما به مسیح ایمان می آورند بیشتر شود عده بیشتری خدا را به خاطر لطف و مهربانی او سپاس خواهند گفت وخداوند نیز بیشتر جلال خواهد یافت. » (دوم قرنتیان۴: ۱۴-۱۵).

• • نتایج :

با بررسی آیات عهد عتیق، عهد جدید و قرآن کریم درباره صبر می توان به نتایج زیر رسید:

1. 1. 1. صبر از جمله واژگان اخلاقی مهم در این کتب به شمار می ­آید که در آنها توجه زیادی به این فضیلت شده است که البته این توجه در قرآن بسیار زیاد است و خداوند در آیات متعددی با بیان اهمیت و ضرورت صبر مومنان را به آن فرا می خواهد و از آنان می خواهد که در برابر حوادث و مصیبتها با ذکر یاد خدا با شکیبایی حوادث را پشت سر بگذارند و مطمئن باشند که کارهای خداوند از روی حکمت است پس باید به او توکل کنند. با همه توجهی که در قرآن به صبر شده است اما نکته مهم این است که خداوند فقط صبری را ارزشمند می داند که برای خدا و با هدف جلب رضایت او باشد. از دیدگاه قرآن، صبر از چنان اهمیت والایی برخوردار است که خداوند متعال آن را از جمله علل اساسی برای اعطای موهبت امامت معرفی نموده است(سجده، ۳۲/۲۴).

   

1. 1. در مجموعه عهد عتیق، عهد جدید و قرآن کریم، هم آیاتی در باره­ی اهمیت صبر و ارزشمندی آن، فضائل صابران و پاداشی که برای آنها در نظر گرفته شده است را می توان دید .

1. 1. در عهد عتیق صبر بسیار کم مورد توجه قرار گرفته است به گونه ایی که در پنج سفر تورات چندان اثری از صبر نیست و در سایر کتابهای عهد عتیق هم این توجه بسیار کم است و فقط در آثار پیامبران بعد از تبعید می توان آیاتی در باب صبر یافت. گرچه در کل کتاب تورات نمی توان آیاتی را یافت که به طور مستقیم به پاداش اخروی صابران اشاره شده باشد اما این توجه را در مزامیر داود و برخی آیات در کتاب مراثی ارمیا. می توان دید.

1. 1. در عهد جدید توجه به صبر گرچه در اناجیل چهار گانه زیاد به چشم نمی خورد و فقط چند آیه در انجیل متی ولوقا در باب صبر وجود دارد اما توجه به صبر در رسالات دیگر عهد جدید که به حواریون منسوب است و مقامات عالی کلیسا آنها را به عنوان کتاب مقدس پذیرفته اند آیات متعددی درباره صبر وارزشمندی آن وجود دارد .

1. 1. هسته اصلی مفهوم صبر که خویشتن داری در برابر مطلق تنگناها و شدائد می­باشد، در سیستم معنایی قرآن با حفظ معنای لغوی و اصطلاحی، ارتباط عمیقی با مفاهیم دینی چون ایمان، تقوا و اسلام و فضایل اخلاقی از قبیل احسان و عزم یافت و حتّی با برخی از این مفاهیم مترادف گشت.

1. 1. در هر سه کتاب مقدس، صبر از جمله صفات اخلاقی مهم است که هم به خداوند متعال نسبت داده شده است و هم به انسان. در عهد عتیق به خصوص در اسفار خمسه سعی می شود از یهوه یک خدای قهار و جبار و ابر قدرت نشان داده شود که با کوچکترین انحراف شلاق عذاب خود را فرود می آورد گویی فقط ترس و هراس است که بنی­اسرائیل را مجبور به اجرای شعائر معبدی می سازد تا شریعت خدا نزد آنان حفظ شود. اما بر خلاف اسفار خمسه، خداوند در برخی آیات خود را خدای صبور و دیر خشم معرفی می کند که مانند انسانها زود خشمگین نمی شود و به خاطر گناه قوم بنی اسراییل خود را اسیر خشم خود نمی کند. در کتاب یونس نبی نیز چهره متفاوتی از یهوه دیده می­ شود که شباهتی به خدای تورات ندارد. در این کتاب به خدایی بسیار مهربان و بخشنده برخورد می­ شود، خدایی که صبورانه از گناهان بندگان خود می گذرد و عذابی را که از سوی پیامبر خود یونس به آنان وعده داده بود به خاطر توبه آنان از گناهانشان، از آنها دور می کند. در عهد جدید نیز صبور بودن خداوند در برابر بندگان گناهکارش و دادن فرصت به آنها برای توبه اشارات بسیاری شده است که در این آیات علت مجازات نشدن سریع خطاکاران نه ناتوانی خداوند در مجازات آنها بلکه صبر او برای توبه بندگانش است. صبور از جمله اسمای الهی است که در قرآن و روایات بدان اشاره شده است و بدین معناست که خداوند، کسی است که در انتقام گرفتن از نافرمانان عجله نمی ورزد.

دعوت کردن انسان به صبر و ایستادگی در مقابل ناملایمات زندگی از جمله آموز­هایی است که در هر سه کتاب مقدس به آن توصیه و تأکید شده است. در پنج سفر تورات چندان اثری از دعوت مردم به صبر و شکیبایی و از آن مهم­تر اثری از پاداش به صابران وجود ندارد و این دعوت به صبر در برابر مشکلات بیشتر پس از قرن هشتم پیش از میلاد به چشم می خورد جایی که بعد از مرگ سلیمان و در زمان جانشینی پسرش بین بنی اسرائیل اختلاف افتاد و کشور آنها به دو کشور اسرائیل در شمال و یهودا در جنوب تقسیم گردید و تمام بنی اسرائیل اسیر بابلیان شدند. از آن به بعد است که رنج مربّی قوم بنی اسرائیل است و انبیا مردم را به تحمل رنج و صبوری دعوت می کنند که این امر نیز بیشتر بعد از حمله نبوکد نصر شاه آشور به اورشلیم دیده می شود. شرح حال زندگی ایوب پیامبر(ص) در این کتاب، نمونه­ والایی از صبر انسان است. از منظر عهدجدید صبر از صفاتی است که انسان برای دستیابی به آرامش در زندگی دنیوی و سعادت در زندگی اخروی به آن نیاز دارد و از جمله اولین چیزهایی که هر انسانی نیاز دارد که یاد بگیرد و در آیات متعددی مومنان را به صبر دعوت می­ کند. از دیدگاه عهد جدید، حضرت مسیح (ع) نمونه اعلای صبر است. او قبول کرد تا برای نجات مردم به صلیب آویخته شود و مرگ را داوطلبانه قبول کند و بشر را نجات دهد و به جای مردم، جان دهد و کفاره گناهانشان باشد (یوحنا ۴: ۹؛ رومیان ۵: ۸). حضرت ایوب (ع) در عهد جدید نیز، از جمله پیامبرانی قلمداد گردیده است که در برابر سختی­های و مشکلات فراوانی که بر او وارد شده است صبر نموده است. پولس یکی دیگر از کسانی است که به خاطر عیسی مسیح زحمات زیادی را متحمل شده و برای تبلیغ مسیحیت، رنج­های زیادی کشیده است. در بیشتر آیات قرآن از بندگان درخواست می­ شود که به کمک نماز و روزه در برابر مشکلات و حوادث زندگی صبر پیشه کنند (بقره، ۲/۴۵). همچنین این فضیلت اخلاقی در روایات معصومین(ع) از چنان جایگاه و اهمیتی برخوردار است که در برخی از آنها، جایگاه صبر نسبت به ایمان، مانند جایگاه سر نسبت به بدن معرفی شده است و صبر نیمی از ایمان محسوب می­ شود. در قرآن کریم حضرت ایوب(ع)، حضرت اسماعیل(ع)، حضرت ادریس(ع)، ذوالکفل(ع)، طالوت(ع) از جمله پیامبران و اولیایی معرفی شده ­اند که در برابر مشکلات صبر پیشه نمودند و به خاطر این صبرشان غرق در رحمت الهی گشته و در زمره­ی صالحان قرار گرفتند.

1. 1. توکل از جمله ویژگی­های افراد صبور است که در هر سه کتاب آسمانی بدان اشاره شده است. خداوند تکیه­گاهی بسیار قوی و مطمئن است که در مشکلات و سختی­ها باید به او توکل نمود و اعتماد داشت که وعده­های خود را مبنی بر یاری و کمک به مؤمنان صابر عملی می­سازد. عهد جدید ویژگی­های دیگری نظیر: کینه و خشم نداشتن نسبت به دیگران و دوست داشتن آنان، لجوج و سرسخت نبودن، با دیگران با صلح و آرامش زندگی کردن، تحمل کردن رنجها به خاطر خدا، توان مقابله با سختی ها و تن ندادن به تمایلات نفسانی، در همه حال حمد وثنای خداوند را گفتن، ایمان داشتن به تسلی خداوند و تسلی دادن دیگران، را در وصف صابران بیان می­نماید. خداوند در قرآن فضائل اخلاقی دیگری را برمی شمارد که کسب آنها برای بسیاری از انسانها دشوار و شاید ناممکن باشد و تنها بندگان خاص و صابران کسی قادر به تحصیل و دست یابی به آنها نیست. برخی از فضایل را که قرآن برای صابران بیان کرده عبارتند از: گذشت و اخلاق نیک، اجتناب از ناامیدی و تکبر، مقاومت، یاد خدا، صبوری در عبادت خدا.

1. 1. بهشت و تحت حمایت الهی قرار گرفتن از جمله وعده­هایی است که هر سه کتاب مقدس به عنوان پاداش برای کسانی که در برابر مشکلات به خاطر خدا ایستادگی کردند، در نظر گرفته است. قرآن و عهد عتیق، پیروزی مسلمانان بر کافران را به عنوان ثمره­ی مهم صبر در راه خدا معرفی می­نمایند. به ارث بردن زمین و مشمول عدالت الهی واقع شدن از جمله پاداش­های دیگری است که خداوند در عهد عتیق به صابران وعده داده است. در قرآن کریم این وعده­ها بسیار زیاد است که برخی از آنها عبارتند از: جایگاه نیکو و تحیّت، برخورداری از ثواب دنیوی و اخروی، رسیدن به رستگاری و نجات، صلوات، رحمت، هدایت، پاداش بی­شمار.

۴-۳- بررسی خوف در قرآن و عهدین
در قرآن کریم راجع به ترس از پروردگار و روز رستاخیز یا عذاب الهی، تنها از دو واژه خوف و خشیت و مشتقات آن بیش از هفتاد بار استفاده شده است و این به جز از آیات فراوانی است که در آن واژه­ های دیگری مانند مشتقات انذار، اشفاق، حَذَر، وجل، رهبت، هیبت و اتّقا به کار رفته­اند و نیز به جز صدها آیه­ای است که به منظور تهدید گناهکاران و به هدف تقویت آخرت هراسی در عموم انسان­ها به توصیف دشواری­ها و عذاب­های جهان آخرت پرداخته­اند. عالمان دین به پیروی از این رویکرد، اهتمام خاصی نسبته به این موضوع داشته اند. برای نمونه، کمتر کتاب اخلاقی را می­توان یافت که فصلی را به بحث خوف و رجاء اختصاص نداده باشد.
در این ارتباط برخی ۱۲۱ آیه را از تورات و انجیل استخراج کرده (Baker, 2012) و برخی دیگر اظهار داشته اند که ۱۵۰ آیه به طور مستقیم و صدها آیه به طور غیرمستقیم به خداترسی اشاره دارند (Wood, 2015). اخیراً کوشش­هایی نیز از طرف برخی اصحاب کلیسا در جهت احیای آموزه خداترسی و بازگرداندن آن به متن زندگی مسیحیان صورت گرفته است. از جمله دکتر آرنولد فرانک در کتابی با عنوان ترس از خدا: آموزه­­ی فراموش شده، با تکیه بر سنت پیورینتی به بررسی مفهوم خداترسی و انواع مثبت و منفی آن و نیز ارائه رهنمودهایی کاربردی برای مبلغان مسیحی به منظور تقویت این روحیه در مخاطبان در خلال برنامه ­های تبلیغی پرداخته است (Frank, 2008). هم چنین در سَم وود، کشیش مسیحی، در سلسله مقالات اینترنتی با عنوان «آیا ترس از خدا آموزه­ای گمشده در کلیساست؟» و انتشار آن همچنان ادامه دارد، به مفهوم خداترسی و بررسی ابعاد مختلف آن پرداخته است (Wood, 2015).
در تبیین چرایی اهتمام ادیان الهی به این موضوع می­توان گفت: اگر محبت الهی و خوف و رجاء را سه محرک اصلی انسان در پیمودن مسیر معنویت و بندگی خداوند قلمداد کرد، از نظر شرافت و ارزش ذاتی، محبت در صدر آنها جای می­گیرد. با این حال، انگیزش ناشی از محبت الهی، همگانی نیست و به انسان­هایی برخوردار از درجات بالای ایمان اختصاص دارد. به نظر می­رسد رجاء و امیدواری به فضل و پاداش الهی نیز در مقایسه با خوف، از فراگیری کمتری در میان انسان­ها برخوردار است که این امر می ­تواند ریشه در یکی از ادراکات اعتباری غریزی یا فطری انسان داشته باشد و آن، ادراک اولویت دفع ضرر بر جلب منفعت است؛ زیرا اقتضای این امر آن است که انسان پیش از آن که درصدد کشف سود و چاداش درآید، به محرک خوف یعنی به خطرات و آسیب­های احتمالی، واکنش نشان دهد. در نتیجه، از میان محرک­های سه­گانه، فقط می­توان برای خوف الهی یا خداترسی جنبه همگانی قائل شد؛ زیرا با توجه به این که اکثر قریب به اتفاق انسان­ها به گناه مبتلا می­شوند و حتی انبیا و اولیای معصوم نیز خود را از گناه - هر چند به معنایی خاص- مبرّا نمی­دانند، عامل خوف از ظرفیت بیش­تر و تناسب بهتری برای تأثیر بر کنش­های معنوی عموم انسان­ها برخوردار خواهد بود (نراقی، ۱۳۸۳: ۲۳۳).
امروزه در مباحث کلامی ادیان به ویژه مسیحیت، شاهد طرح مباحث و مجادلاتی پیرامون مبنای دینی و عقلانی خداترسی بوده، که در این مباحث، شبهاتی طرح و دیدگاه­ های موافق و مخالف نسبت به آن­ها ابراز می­ شود؛ از جمله اینکه آموزه­ی دینی مطلوبیت خداترسی با رأفت و مهربانی خداوند سازگاری ندارد و یا اینکه ترس همواره امری منفی است و ما می­خواهیم انسان­های مثبتی باشیم؛ در نتیجه، نباید از چیزی بترسیم (Penny، ۲۰۱۲). به نظر می­رسد این گونه شبهات بیش از آنکه خاستگاه درون دینی داشته باشند، از زمینه ­های اجتماعی و فرهنگی خاصی نشأت می­گیرند که در نتیجه فرایند دنیوی شدن به وقوع پیوسته­اند و به انکار آموزه­های دینی یا کوشش در جهت تفسیر آنها بر طبق خواسته ­ها و تمایلات انسان دنیوی شده معاصر انجامیده­اند. این در حالی است که هیچ گونه تنافی و تعارضی میان خوف و محبت خدا یا میان ترس و امید به خدا وجود ندارد، چنان که در آیات و روایات فراوان از مؤمنان با صفات دوگانه­ای مانند خوف و رجاء، خوف و طمع و رغبت و رهبت در کنار هم ستایش شده است (اعراف، ۷/ ۵۶؛ انبیا، ۲۱/ ۹۰؛ سجده، ۳۲/ ۱۶؛ حرّعاملی، ۱۴۰۹، ج۱۱: ۱۶۹-۱۷۰). و این به این دلیل است که هم خداوند به عنوان وجود جامع صفات کمالیه و جمالیه، از بندگان خود استحقاق آن صفات دوگانه را دارد و هم با توجه به عدم تضاد بین آنها، نفس انسان از ظرفیت اتصاف هم زمان به هر دو صفت برخودار است. به علاوه، خوفی که در اسلام به آن توصیه شده، خوف منفی و موجب افسردگی و ناامیدی نیست، بلکه خوفی است مثبت و سازنده که نقش بسیار مؤثری در اصلاح فرد و جامعه دارد تا آنجا که بر سب تعبیر «لایُصلِحُهُ الا الخوفُ» (همان، ج۳: ۱۷۲). در روایات، ترس عامل یگانه و بی­بدیل اصلاح مؤمن معرفی شده است.
۴-۳-۱- خوف در قرآن
«خوف» و مشتقات آن جمعاً ۱۲۴ مرتبه، در ۱۱۲‌ آیه قرآن به‌کار رفته است و به معنای ترس و وحشت است (ازهری؛ جوهری؛ ابن­منظور، ذیل واژه) و در توضیح آن گفته شده که: پیش‌بینی امر نامطلوبی از روی نشانه‌های ظنی یا قطعی است و در امور دنیوی و اخروی هر دو به کار می‌رود (راغب، ۱۴۱۲: ۳۰۳). گفته شده اصل آن از نقصان و کاستی است (عسکری، ۱۳۹۳: ۲۰۳) و عبارت است از تألّم و سوزش قلب به سبب تصور امری ناخوشایند که انتظار می‏رود در آینده به انسان وارد بشود (شبر، ۱۳۷۸، ج۱: ۳۸۶). واژه­ های «اشفاق»، «حذر»، «خشیت»، «رعب»، «رهب»، «ورع»، «فرق»، «فزع» و «وجله» دارد، که در ذیل اشاره­ای کوتاه به این واژه ­ها می­ شود.
«اشفاق»: ماده «شفق» و مشتقات آن ۱۱ مرتبه در‌ آیات قرآن کریم آمده است، و به معنای توجه (محبت) آمیخته با ترس است (راغب، ۱۴۱۲: ۴۵۹).
«حذر»: این واژه و مشتقات آن ۲۱ مرتبه در قرآن کریم به‌کار رفته است و غالباً به‌معنای احتیاط، مواظب بودن و به‌هوش بودن نسبت به چیزی (فراهیدی، ۱۴۱۰، ج ۳: ۱۹۹) و یا نسبت به ضرر ظنی یا قطعی می‌باشد (مصطفوی، ۱۳۶۰، ج ۱۳: ۴۲). اصل در‌ این ماده، پرهیز و مراقبت ناشی از خوف است، نه مطلق پرهیز و نه مطلق خوف و آمادگی و هوشیاری و تجهیز از لوازم و آثار ‌این اصل است (همان، ج ۲: ۱۸۳و۱۸۲).
«خشیت»: این واژه به‌معنای خوف آمیخته با تعظیم می‌باشد و بیشتر به‌دلیل علم به آنچه از آن خشیت داریم، به‌وجود می‌آید. از‌‌این‌رو، علما در کلام خدا، خاص شدند (راغب، ۱۴۱۲: ۲۸۳).
«رُعب»: این واژه سه اصل دارد: ۱٫ خوف (ترس)؛ ۲٫ ملء (پرکردن)؛ ۳٫ قطع (بریدن) (راغب، ۱۴۱۲: ۳۵۶؛ مصطفوی، ۱۳۶۰، ج ۴: ۱۵۶). جامع‌ترین معنایی که برای‌ این واژه بیان شده، چیرگی خوف بر قلب است که امنیت را به‌کلی سلب می‌کند. اما مفاهیم امتلاء و قطع از لوازم اصل است؛ چراکه استیلاء بر چیزی، ملازم آن است که از مستولی پر شود، به‌جهت انقطاع و بریدن از چیز دیگر. پس، کسی که حالت رعب برایش حاصل می‌شود، از هر چیزی که مشغول آن بوده و هر غرض و هدفی منقطع می‌شود (مصطفوی، ۱۳۶۰، ج ۴: ۱۵۷و ۱۵۸؛ راغب، ۱۴۱۲: ۳۵۶ و ۳۵۷).
«رهب»: این واژه ۱۲ بار در آیات قرآن به‌کار رفته است و به معانی ترس همراه با اضطراب و گوشه‌نشینی (راغب، ۱۴۱۲: ۳۶۶) و استمرار خوف می‌باشد (مصطفوی، ۱۳۶۰، ج ۱۳: ۱۴۵).
«روع»: این واژه تنها در یک آیه قرآن به‌کار رفته است و در کتب لغت به معانی شدت ترس و بی‌تابی، اعجاب کسی را برانگیختن (فراهیدی، ۱۴۱۰، ج ۲: ۲۴۲؛ ابن‌منظور، ۱۴۱۴، ج ۸: ۱۳۵)، حالتِ به‌وجود‌آمده از چیرگی رعب خفیف بر قلب، خواه از روی ترس باشد یا اعجاب از کمال. نرمی ‌‌و سبکی در روع، با وجود حرف لین بر‌خلاف رعب تأیید می‌شود (مصطفوی، ۱۳۶۰، ج ۴: ۲۸۰).
«فزع»: این واژه و مشتقات آن در ۶‌ آیه آمده است و به معانی گرفتگی و نفرت از امر مخوف (راغب، ۱۴۱۲: ۶۳۵؛ مصطفی، ۱۴۲۲، ج ۲: ۶۸۷)، خوف شدید از ضرر ناگهانی می‌باشد (مصطفوی، ۱۳۶۰، ج ۱۳: ۴۲). بر ‌این اساس، واژه «فزع» مرتبه‌ای از خوف است.

fnk2−nk1(fnk1(x)) = fnk2(x) ∈ U.
بهعبارت معادل ∅ ̸=f^nk2−^nk1(U) ∩ U . و این ثابت م کند که (y ∈ Ω(f.

٢.١ سیستمهای کمین

در این بخش به بررس مجموعه های کمین و ارتباط آنها با مجموعه هایω -حدی م پردازیم.
تعریف ١.٢.١. ن اشت پیوستهیf : X → X را کمین گوییم، اگر برای هرX = O⁺(x,f) ،x ∈ X .

قضیه ١.٢.٢. فرض کنید ن اشتf _: X → X ی ن اشت پیوسته روی فضای متریX باشد. آن اه موارد زیرهم ارز م باشند
ن اشتf کمین است.
تنها زیر مجموعه های بسته و پیشرو پایای تحتf ، عبارت ازX و ∅ هستند.
برای هر زیر مجموعهی باز و غیر ته ازX مانندU داریم 
برهان. ٢( ⇒ ١): فرض کنیدE ی زیرمجموعهی ناته ، پیشرو پایا و بسته درX باشد، هن ام که ∅ ≠E بسته
و پایا است پس یx ∈ E وجود دارد بهطوریکهX = O⁺(x,f) ⊆ E . و در نتیجهX = E .
٣( ⇒ ٢): فرض کنیدU مجموعهی باز دلخواه درX باشد، مجموعهی بستهیE را بهصورت زیر تعریفم کنیم
.
اگر ∅ ₌E باشد، آن اه  و مسأله حل شده است.
فرض کنید ∅ ≠E باشد، کافیست ثابت کنیم کهE تحتf پیشرو پایا م باشد. داریم
چون ∅ ≠U بود، پسE ≠ X . از طرف ∅ ≠X ̸= E که این با فرض (٢) در تناقض است. پسE نم تواندمخالف ته باشد.
١( ⇒ ٣): فرض کنیدx ∈ X عضو دلخواه باشد. م خواهیم ثابت کنیم که (.X = O⁺(x,f همچنینفرض کنیدU ی مجموعهی باز درX باشد. برای اینکه ب وییم ₍O⁺_(x,f درX چ ال است، کافیست ثابتکنیم که ت رار مثبت از نقطهیx تحتf درU قرار دارد.
بنا به فرض (٣) داریمi=∪^۰ fⁱ(U) = X ^پس (n ∈ ZN s.t. x ∈ fⁿ(U∃^. بهطور معادل ∈ (f−ⁿ(x
−∞

1. 1. U. و این برهان قسمت (١) را کامل م کند.

١.٣. دینامی نمادین
نتیجه ١.٢.٣. اگرf _: X → X ۰پیوسته و روی مجموعهی فشردهX کمین باشد آن اه برای مجموعهی بازU در
X عددn_U ∈ N وجود دارد بهطوریکهi=∪nU fⁱ(U) = X ^.
−
برهان. بنا به قضیه ٢.٢.١، چونf کمین است پس برای مجموعه بازU داریم.  از طرف چونX فشرده است و  ی پوشش بازی برای مجموعهX م باشد پس دارای ی زیرپوشش متناه است.
لذا م توانیم، توانهایn₁,…,−n_k − را چنان بیابیم که
X = f−ⁿ¹(U) ∪ … ∪ f−^nk(U).
اکنون کافیست در نظر ب یریم {n_U = max{n_i : ۱ ≤ i ≤ k. بنابراین
.
لم ١.٢.۴. فرض کنیدf _: X → X ی ن اشت کمین روی مجموعه فشردهX باشد. دراینصورت برای هرx ∈ X، داریمω(x,f) = X .
برهان. چونf کمین و ₍ω_(x,f ی مجموعه بسته و تحتf پایاست، بنابراین طبق قضیه ٢.٢.١ باید ∅ ₌₍ω_(x,f
یاω(x,f) = X از طرف چونX فشرده است پس ∅ ≠ (ω(x,f در نتیجهω(x,f) = X .
لم ١.٢.۵. فرض کنیدf _: X → X ی ن اشت کمین روی مجموعه فشردهX باشد اگر برای هرx ∈ X داشته
باشیمω(x,f) = X ، آن اهf کمین است.
برهان. فرض کنیدA ⊂ X ، ی مجموعه ناته ، بسته و تحتf پایا باشد. چون ∅ ≠A ، بنابراین وجود دارد
یy ∈ A کهO⁺(y,f) ⊆ A از طرف چونA بسته است داریمω(y,f) ⊆ O⁺(y,f) ⊆ A ، بنا به فرض داریم
ω(y,f) = X، پسX ⊆ A . بهعبارت معادل،X = A . و این ثابت م کند کهf کمین است.

٣.١ دینامی نمادین

در این بخش ضمن معرف فضای دنبالهها، تعاریف و قضایای پیرامون آنها را شرح خواهیم داد.
تعریف ١.٣.١. مجموعهی {A_m = {۱_,۲,…,m را در نظر م گیریم. مجموعه همه دنباله های دوطرفه و دنباله های
ی طرفه با درایههای واقع در مجموعهیA_m را بهترتیب، باΣ_m = {۱,۲,…,m}^Z وΣ⁺_m = {۱,۲,…,m}^N نمایش م دهیم. که در آنm ی عدد طبیع و بزرگتر از ١ است. بهعبارت دی ر هر عضوω ∈ Σ⁺_m)ω ∈ Σ_m )را م توان بهعنوان ی تابع ازZ بهA_m (یا تابع ازN بهA_m )در نظر گرفت.
همچنین هر عضوω ∈ Σ⁺_m)ω ∈ Σ_m ) را بهصورتω = (ω_i)_i∈Z یاω = (ω_i)_i∈N نمایش م دهیم.
١۴
تعریف ١.٣.٢. اعضای مجموعهیA_m را الفبا م نامیم و هر دنبالهی متناه از اعضایA_m را کلمه م گوییم.اگرω ی دنباله ی طرفه یا دوطرفه باشد وl ⩽ k ، آن اه کلمهیω_l,ω_l+1,…,ω_k را قطعهای ازω م نامیم و با
نماد [ω[l,k نمایش م دهیم.
تعریف ١.٣.٣. مترd را رویΣ_m وΣ⁺_m بهصورت زیر تعریف م کنیم
d : Σ_m × Σ_m → R, بهطوریکه
d(ω,ω′) = ۲−^l , l = min{ | i |: ω_i ̸= ω_i^′}.
تبصره ١.٣.۴. فضاهای ((Σ_m,d و ((Σ⁺_m,d، دو فضای متری م باشند.

هدف اصلی تحقیق حاضر پاسخ به دو سوال میباشد که عبارتند از : میزان اهمیت شاخص های حکمرانی خوب شهری در شهر های مقصد گردشگری و چگونگی عملکرد این شاخص ها در وضع موجود. این دو سوال به کمک پرسشنامه و تجزیه و تحلیل بر روی پاسخ های ارائه شده توسط خبرگان به صورت جداول زیر پاسخ داده شده است.
جدول۵- نتایج حاصل از مدل IPA

جدول۵- نتایج حاصل از مدل AHP
همچنین در این تحقیق بر اساس آزمون معنی دار بودن میانگین ها (آرمون t) و مدل تحلیل شکاف، فاصله بین وضعیت موجود (عملکرد) و وضعیت مطلوب (اهمیت) شناسایی و به صورت زیر ارائه گردید:
جدول۵- نتایج حاصل از آزمون نمره افتراقی و تجزیه و تحلیل شکاف
به طوری که در این جدول مقدار Sig هر شاخصی که در آزمون t همبسته از مقدار ۰٫۰۱ کمتر بوده و مقدار افتراق منفی باشد در وضعیت نا مطلوبی قرار گرفته و نیاز به انجام اقدامات اصلاحی فوری دارد. لازم به یاد آوری است که بر اساس آزمون t همبسته اختلاف میانگین تمامی شاخص ها از سطح معنا داری برخوردار بود.
از سوی دیگر نمودار های IP مربوط به هریک از شهرهای مورد مطالعه به دو صورت مقیاس محور و داده محور ترسیم و مورد بررسی قرار گرفت که در ادامه نمودار های مربوط به هر شهر آورده شده است:
شکل۵- ماتریس اهمیت – عملکرد شهر چالوس
شکل۵- ماتریس اهمیت – عملکرد شهر تنکابن
شکل۵- ماتریس اهمیت – عملکرد شهر نور
شکل۵- ماتریس اهمیت – عملکرد شهر بابلسر
بحث
همانطور که در فصول گذشته مطرح گردید، هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی شاخص های حکمرانی خوب شهری در شهرهای مقصد گردشگری استان مازندران می باشد. به منظور مروری مجدد بر این شاخص ها، شاخص های ۱۱ گانه سازمان ملل در زیر مجددا آورده شده است:
مشارکت، حاکمیت قانون، شفافیت، مسئولیت و پاسخگویی، پاسخده بودن، بینش راهبردی، اجماع سازی، عدالت و انصاف، امنیت، اثر بخشی و کارایی و تمرکز زدایی.
طبق نظری که از خبرگان در این زمینه به کمک پرسشنامه جمع آوری شد مشخص گردید که مهمترین شاخص در شهر های مقصد گردشگری جهت ایجاد یک حکمرانی بهتر، مشارکت شهروندان می باشد.
بدیهی است تا زمانی که مشارکت اصولی و دائمی بین سازمان های حکومت شهری که در راس آنها شهرداری و شورای شهر قرار گرفته اند و شهروندان شکل نگیرد حکمرانی خوب شهری شکل نخواهد گرفت چرا که ذات حکمرانی خوب بر مبنای مدیریت مشارکتی شکل گرفته است. این در حالی است که متاسفانه همانطور که از نتایج تحقیق نتیجه گیری شد در عمل (وضع موجود) حکومت های شهری ما در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده و بیشترین شکاف در این شاخص حیاتی به چشم می خورد.
همچنین به جز چهار شاخص امنیت، در سایر شاخص ها نیز، مانند شاخص مشارکت شهروندان شرایط مطلوبی وجود ندارد و با وجود اهمیت این شاخص ها، در عملکرد وضع موجود ضعف شدیدی احساس می شود.
همچنین به جز در شاخص های امنیت، کارایی و اثر بخشی، پاسخده بودن و بینش راهبردی، در سایر شاخص ها حداقل عملکرد ارزیابی شده است که از دلایل اصلی آن می توان به ساختار سازمانی و قانونی شهرداری ها اشاره کرد. شهرداری ها در نظام سیاسی جمهوری سالامی ایران به عنوان بخش نیمه عمومی و نیمه دولتی محسوب می گردند و به دلیل اینکه از نظر مالی موظفند به صورت مستقل فعالیت کنند، این موضوع باعث تغییر اهداف شهرداری ها از یک سازمان خدماتی به یک سازمان اقتصادی شده است. مهمترین مرکز درامد شهرداری ها کمیسیون های ماده ۵ و ماده ۱۰۰ می باشد که ذات هر دوی آنها بی قانونی است چراکه کمیسیون ماده ۱۰۰ به تخلفات ساختمانی رسیدگی می کند و در صورت مشاهده تخلف از طریقه جریمه با متخلفین برخورد می کند. این عامل باعث شده که اغلب شهرداری ها از تخلف حمایت کرده تا به کمک جریمه بخشی از منابع مالی خود را تامین کنند. از سوی دیگر کمیسیون ماده ۵ مربوط به تغییر کاربری اراضی شهری و تغییر در تراکم پیشنهادی می باشد که بنا بر قوانین حاکم بر آن دریافت هرگونه هزینه از سوی شهرداری جهت تغییرات عنوان شده خلاف قانون می باشد، در صورتی که شهرداری ها با دریافت وجه های سنگین از مالکین اقدام به این تغییرات می کنند که دلیل دیگری بر نبود شاخص هایی چون حاکمیت قانون، شفافیت، مسئولیت پذیری، عدالت و تمرکز زدایی می باشد. از سوی دیگر عدم وجود زیر ساخت های مناسب ارتباطی با مردم نمی توان انتظار برآورد شاخص هایی چون مشارکت شهروندان و اجماع سازی داشت.
بنابراین تا زمانی که شهرداری ها به جای فعالیت به صورت یک سازمان مدیریتی و خدماتی به شکل بنگاه های اقتصادی مشغول به فعالیت باشند نمی توان انتظار داشت که سیستم مدیریتی آنها به سمت حکمرانی شهری پیش برود. این در حالی است که عدم وجود حکمرانی خوب شهری باعث شده که روز به روز بر مشکلات شهری شهرهای کشور م و نارضایتی شهروندان افزوده شود. لازم به ذکر است که متاسفانه فعالیت های غیر قانونی شهرداری ها تاثیرات مخرب بلند مدت و بعضا غیر قابل جبرانی بر بافت شهرها، محیط زیست و ….. می گذارد.

نتیجه ­گیری
با توجه به نتایج حاصله از این تحقیق مشخص می گردد که در زمینه اجرایی کردن حکمرانی خوب در شهر های استان مازندران اقدامات لازم به درستی صورت نگرفته است و در نتیجه فاصله زیادی تا محقق شدن شاخص های حکمرانی خوب شهری در این شهرها وجود دارد. لازم به ذکر است که شهر های مورد بررسی در استان مازندران از نظر شاخص امنیت نسبت به سایر شاخص ها از وضعیت بهتری برخوردارند.
این در حالی است که شهرهای مورد بررسی، شهرهای مقصد گردشگری می باشند و در نتیجه اقتصاد خانوار های ساکن در این شهرها بیشتر به صنعت گردشگری وابسته است. بنابر این شهروندان در این شهرها نقش بسیار بسزایی در رونق صنعت اصلی این شهرها که همان گردشگری است ایفا می کنند. حال اگر حکمرانی خوب شهری که طبیعت آن مدیریت مشارکتی است در این شهرها شکل نگیرد مستقیما بر اقتصاد این شهرها تاثیر می گذارد و مردم نسبت به آینده شهرهای خود بی انگیزه خواهند شد. همانطور که در فصول قبل به آن اشاره شد یکی از شاخص های حکمرانی خوب شهری شاخص مشارکت مردمی می باشد که از نظر اهمیت نیز در بالاترین سطح قرار گرفته است اما متاسفانه این شاخص در سطح عملکرد بسیار پایین می باشد. بنابر این مردم در مدیریت و برنامه ریزی شهر های خود به طور رسمی نقش خاصی ایفا نمی کنند، در حالی که نحوه نگرش آنها بر مدیریت، و مشارکت آنها در سرنوشت شهر های خود، می تواند در رشد و ارتقای صنعت گردشگری بسیار حائز اهمیت باشد.
اهمیت این شاخص در حدی است که می تواند مستقیما بر شاخص های دیگر مانند اجماع سازی ، امنیت، تمرکز زدایی، شفافیت، عدالت، کارایی و اثر بخشی و …. تاثیر بگذارد.
یکی از عوامل عمده بازدارنده در بحث مشارکت شهروندان مربوط به زیر ساخت های ارتباطی بین مسئولین شهری و مردم می باشد که به دلیل ضعف در این زمینه نمی توان مشارکت عمده ای برای مردم در تصمیم گیری های شهری متصور شد. این در حالی است که زیر ساخت هایی همچون WebGIS می تواند در اعتلا به این زمینه بسیار مفید باشد و کاانال ارتباطی بسیار مفیدی جهت مشارکت در امور تصمیم گیری و مدیریت شهری برای مردم ایفا کند.
همچنین در شهرهای ساحلی استان مازندران به دلیل ماهیت گردشگری آنها باید با یک بینش راهبردی قوی به مدیریت و برنامه ریزی آینده آنها اقدام کرد، چرا که رشد و توسعه صنعت گردشگری در این شهرها فعالیتی زمانبر و نیازمند یک برنامه آینده نگرانه است تا بتواند این صنعت را به بهترین شکل رشد و ارتقا دهد.
از سوی دیگر ارگان های شهری باید تلاش کنند که قانونمندی و عدالت را به بهترین شکل ایفا کنند که این دو مورد علاوه بر بحث مدیریت و برنامه ریزی برای آینده شهرها، مسایل مربوط به منابع انسانی را نیز شامل می شود چرا که باید تمام تلاش خود را در زمینه جذب و حفظ نیروی انسانی ماهر و ….. بکنند.
پیشنهادات کاربردی
همان طور که در بالا توضیح داده شد، جهت حرکت به سوی حکمرانی خوب شهری نیاز اساسی در تغییر ساز و کارهای اجرایی و ساختار شهرداری ها در نظام سیاسی کشور احساس می شود. با این حال در این قسمت سعی خواهد شد به منظور ارتقای هر کدام از شاخص ها راه حل هایی ارائه گردد که بدین منظور بر اساس اهمیت هر شاخص، در زیر پیشنهاداتی ارائه گردیده است:
مشارکت شهروندان: همانطور که در فصول قبل ارائه شد مشارکت شهروندان مهمترین شاخص در رسیدن به حکمرانی خوب شهری می باشد به طوری که بر سایر شاخص های حکمرانی خوب شهری می تواند تاثیر مثبت بگذارد. حال با توجه به رشد زیاد جمعیت شهرها، به منظور مشارکت مردم بر سرنوشت زندگی شهری خود، مهمترین نیاز، کانال ارتباطی بهینه و فراگیر است. بنابر این می توان عوامل زیر را به عنوان راهکارهایی جهت ارتقا این شاخص ارائه کرد:

• • ایجاد کانال ارتباطی با مردم از طریق زیر ساخت های الکترونیکی همچون WebGIS؛

• • قرار دادن مردم در جریان تصویب طرح های شهری بویژه طرح های جامع و تفصیلی به دلیل بلند مدت بودن آنها و کسب نظر از مردم به منظور برنامه ریزی بهتر؛

• • آگاه کردن مردم از شیوه تهیه و تصویب طرح های شهری و ارائه طرح های مصوب پیشنهادی به ارباب رجوع؛

• • آگاه کردن مردم از طرح های موضعی شهری و کسب نظر از آنها در مورد نحوه اجرایی کردن طرح ها؛

• • ایجاد بستر های حکمرانی الکترونیکی جهت ارتباط بهینه با مردم؛

امنیت: بنابر آنچه در فصول گذشته مطرح شد، شهر های ساحلی مورد بررسی استان مازندران از امنیت خوبی برخوردارند، اما به جهت ارتقا این شاخص در سطح شهر ها می توان راهکار های زیر را مطرح کرد:

• • ارتباط هرچه بیشتر ارگان های مدیریت شهری بویژه شهرداری و شورای شهر با ارگان های ایجاد نظم و امنیت از جمله نیوری انتظامی، بسیج و …..؛

• • ایجاد کاربری های مختلط مسکونی با سایر کاربری ها در فضاهای شهری جهت جلوگیری از خالی شدن فضاها از مردم در طول شب؛

• • نور پردازی مناسب شهری در طول شب به منظور پیشگیری از وقوع جرم؛

بینش راهبردی: به منظور ارتقا بینش راهبردی در امر برنامه ریزی و مدیریت شهری، راهکارهای زیر پیشنهاد می گردد:

• • تهیه و تنظیم طرح های جامع و تفصیلی شهری بر مبنای طرح های راهبردی؛

• • تهیه چشم انداز و بیانیه چشم انداز برای شهرها و ارائه آنها به مردم؛

• • مشارت با مردم به منظور نزدیک شدن به چشم انداز های شهری؛

• • ایجاد سازو کارهایی جهت تضمین ثبات قدم در اجرای طرح های راهبردی شهری؛

کارایی و اثر بخشی: شهر های ساحلی مورد بررسی در این شاخص از وضعیت بهتری نسبت به سایر شاخص ها برخوردارند. به منظور ارتقای این شاخص می توان راهکار های زیر را در نظر گرفت:

• بسیج هرچه بهتر منابع به منظور رسیدن به اهداف کوتاه و بلند مدت؛

O

۶۱/۰

۰۷/۱

Al

۹۵/۲

۲۶/۱۲

Cu

۰۰/۱۰۰

۰۰/۱۰۰

۳-۱-۳- مطالعات AFM^[40] جاذب ها
برای مطالعه توپوگرافی سطح نانوکامپوزیت Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ و تعیین فازهای سطح آن از میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM)استفاده کردیم. همانطور که در شکل ۳-۴ a نشان داده شده است نانوذرات آلومینا بخوبی در ماتریس کیتوسان پراکنده شده اند. و همچنین شکل ۳-۴ b نشان می دهد که سطح نانوکامپوزیت بسیار ناصاف و زبر می باشد.

a
b

شکل ۳-۴- تصاویر AFM از سطح نانوکامپوزیت Cu-chitosan/nano-Al₂O₃،(a تصویر فاز (b توپوگرافی سطح
۳-۱-۴- مطالعاتXRD^[41] جاذب ها
پراش اشعه ایکس (XRD) تکنیکی متداول در بررسی خصوصیات کریستال‌ها می‌باشد. ناحیه پرتو Xدر طیف الکترومغناطیس در محدوده‌ بین پرتو γ و فرابنفش قرار دارد. با بهره گرفتن از این ناحیه طیفی می‌توان اطلاعاتی در خصوص ساختار، جنس ماده و نیز تعیین مقادیر عناصر به دست آورد.
الگوهای پراش اشعه X از پودر نانوذرات آلومینا در شکل ۳-۵ نمایش داده شده است. پیک های ظاهر شده در طیف XRD بیانگر حضور آلومینا با ساختار کریستالی -Al₂O₃ می باشد. همچنین پهن شدن پیک ها نشان دهنده سایز نانوی آن می باشد. مقایسه تصویر پیک های حاصل با تصاویر بدست آمده از سایر مطالعات تطابق خوبی را نشان می دهد [۸۱].
شکل ۳-۵- پراش اشعه X نمونه نانوذرات آلومینا
الگوهای پراش اشعه ایکس پودر کیتوسان نیز در شکل ۳-۶ نشان داده شده است. قله های مشخص در ۹^۰/۱۰ و ۸/۷ = Ө۲ درجه به ساختار کریستالی هیدراته کیتوسان اختصاص یافته در حالی که قله بزرگ موجود در ۹^۰/۱۹= Ө۲ درجه ساختار آمورف برای کیتوسان نشان می دهد. نتایج حاصل با نتایج بدست آمده از مطالعه سایر محققان هم خوانی خوبی دارد [۸۲].
شکل ۳-۶- پراش اشعه X نمونه کیتوسان
برای نمونه های کیتوسان/ نانوآلومینا (شکل ۳-۷) و مس-کیتوسان/نانوآلومینا (شکل ۳-۸) دیگر فازهای کریستالی علاوه بر دیاگرام های کیتوسان و -Al₂O₃ شناسایی شدند همانطور که در شکل ۳-۹ نشان داده شده است وجود فاز بلوری کربنات مس آمونیوم، (NH₃)₄CuCO₃ ، در دیاگرام مس-کیتوسان/نانوآلومینا، حضور مس پیوند خورده به کیتوسان در جاذب اصلاح شده را تایید می کند.
شکل ۳-۷- پراش اشعه ایکس نمونه نانوکامپوزیت Chitosan/nano-Al₂O₃
شکل ۳-۸- پراش اشعه ایکس نمونه نانوکامپوزیت Cu-chitosan/nano-Al₂O₃

شکل ۳-۹- فازهای کریستالی (a Chitosan/nano-Al₂O₃ و (b Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ با توجه به الگوهای XRD آنها
۳-۱-۵- مطالعات ^[۴۲]FTIR جاذب ها
تعیین ساختار سه نوع جاذب کیتوسان ، نانوکامپوزیت کیتوسان/آلومینا و نانوکامپوزیت کیتوسان/آلومینای اصلاح شده با مس (II) با بهره گرفتن از طیف سنجی مادون قرمز (FTIR) بررسی شد.
شکل (۳-۱۰) مربوط به FTIR کیتوسان خالص می باشد پیک ظاهر شده در cm^-13459 به NH و فرکانس های ارتعاشی پیوند هیدروژنی OH مربوط می شود. دو پیک در cm^-12865 و cm^-12920 به ارتعاشات متقارن و نامتقارن گروه CH₂ مربوط می شود. همچنین پیک cm^-11426 به دلیل ارتعاشات گروه CHرخ داده است. پیکهای cm^-11599 و cm^-11659 بترتیب به ارتعاشات خمشی از –NH₂ و ارتعاشات کششی C=O در گروه استیل مربوط می شود. پیک موجود در cm^-11157 مربوط است به ارتعاشات کششی –CN در RCH₂NH₂ و نیز نوار جذبی مربوط به ارتعاشات کششی –CN در R₁R₂CHNH₂ cm^-11081 ظاهر شده است. مقایسه طیف های حاصل با با طیف های بدست آمده از مطالعات صورت گرفته توسط سایر محققین [۸۳ و ۸۵] تطابق خوبی را نشان می دهد.
شکل۳-۱۰- طیف FT-IR مربوط به کیتوسان
شکل (۳-۱۱) مربوط به طیف FTIR کامپوزیت کیتوسان/آلومینا می باشد پیک های قوی در cm^-1 ۷۷۵ و cm^-1 ۵۱۵ را می توان به ارتعاشات کششی Al-O و ارتعاشات خمشی O-Al-O اختصاص داد.
پیک ظاهر شده در cm^-13416 به NH و فرکانس های ارتعاشی پیوند هیدروژنی OH مربوط می شود. دو پیک در cm^-1 ۲۸۵۶ و cm^-12929 به ارتعاشات متقارن و نامتقارن گروه CH₂ مربوط می شود. همچنین پیک cm^-11638 به دلیل ارتعاشات خمشی NH در NH₂ رخ داده است. پیک موجود در cm^-11066 به ارتعاش کشش پیوند CO مربوط می شود. این شکل نشان می دهد طیف کیتوسان / نانوآلومینا تقریبا شبیه طیف بدست آمده برای کیتوسان است. همان طور که انتظار می رود، حضور نانو Al₂O₃ بارگذاری شده در حدود ۴٪ هیچ اثری بر روی خواص شیمیایی ماتریس کیتوسان ندارد. بنابراین تمام گروه های فعال اصلی در روی کیتوسان، حتی پس از پوشش روی آلومینا دست نخورده باقی مانده و برای تعامل با یون های فلزی در دسترس هستند [۸۶].
شکل۳-۱۱- طیف FT-IR مربوط به نانوکامپوزیت Chitosan/nano-Al₂O₃
طیف نانوکامپوزیت اصلاح شده با مس (II) (شکل۱۲) در مقایسه با کیتوسان و نانوکامپوزیت کیتوسان/آلومینا اختلاف معنی داری نشان می دهد . ۱) پیک ۳۴۱۶ که در طیف نانوکامپوزیت کیتوسان/آلومینا مربوط به ارتعاشات گروه NH₂ بود حذف شده است که نشان دهنده تشکیل کمپلکس گروه آمین با مس (II) می باشد. ۲) پیک cm^-11599 که به دلیل ارتعاشات خمشی NH ایجاد شده بودند به فرکانس پایین تر cm^-11550 منتقل شده که نشان دهنده دخالت گروه آمین در تشکیل کمپلکس است. ۳) تغییر در شکل و شدت پیوند CH در cm^-11416 احتمالا در نتیجه تغییر در محیط اطراف CH₂OH با توجه به حضور مس (II) در ساختار بلور کیتوسان می باشد [۸۷].
شکل۳-۱۲- طیف FT-IR مربوط به نانوکامپوزیت Cu-chitosan/nano-Al₂O₃
درشکل ۳-۱۳ طیف FTIR نانوکامپوزیت Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ پس از جذب As(III) نشان داده شده است. با مقایسه طیف Cu-chitosan/nano Al₂O₃ قبل و بعد از جذب، پیک گسترده بین cm^-1 ۳۴۰۰-۳۲۰۰ برای جاذب لود شده با As(III) ظاهر شد. آن ممکن است به عنوان یک نتیجه از تشکیل کمپلکس بین Cu(II) متصل شده به سطح کیتوسان و یون های آرسنیت و تضعیف پیوندهای Cu-N و Cu-O بطوری که پیک های N-H و O-H در برخی از باقی مانده ها تشکیل گردیده است.
شکل۳-۱۳- طیف FT-IR مربوط به نانوکامپوزیت Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ پس از جذب
طیف های FT-IR جاذب های کیتوسان، chitosan/nano-Al₂O₃ و Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ برای مقایسه بهتر با یکدیگر بصورت یکجا در شکل (۳- ۱۴) رسم گردیده است.

شکل۳-۱۴- طیف FTIR (a کیتوسان خالص (b Chitosan/nano-Al₂O₃ (c و (d نانوجاذب Cu-chitosan/nano-Al₂O₃ قبل و پس از جذب